Szczegóły obiektu: The Polish lexeme »zakonnik« in the »Gdansk Bible« (1632) and the Czech lexeme »zákoník« in the »Kralice Bible« (1579–1594). A case study in the context of the issue of the lexical filial relation between Polish and Czech renderings

Instytucja dostarczająca:Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM

Opis

Tytuł:
The Polish lexeme »zakonnik« in the »Gdansk Bible« (1632) and the Czech lexeme »zákoník« in the »Kralice Bible« (1579–1594). A case study in the context of the issue of the lexical filial relation between Polish and Czech renderings
Twórca:
Lisowski, Tomasz
Opis:
Daniel Mikołajewski, translator of the Evangelical Gdańsk Bible (1632), in his translation work used the Czech Kralice Bible (1579–1594) as an auxiliary source.   In the context of the issue of the lexical dependence of the Gdańsk rendering from the Kralice rendering, the equivalents of the Greek νομικός ‘an expert in Jewish Law’ were analyzed. When selecting Polish lexical equivalents, Daniel Mikołajewski took into account the contextual meaning of the original lexeme and was guided by the criterion of semantic and morphological compatibility of Polish lexical equivalents with their Greek counterpart. Those are zakonnik i nauczony w Zakonie. They reflect properely the equivalents quoted in parallel verses in the Kralice Bible, i.e. zákonník, učený v Zákoně.   As a comparative background, the analysis also includs the equivalents of the Greek γραμματεύς ‘a man learned in the sacred writings’. In this case, Daniel Mikołajewski opted for a Polish equivalent that meets the criterion of semantic and morphological compliance, i.e. nauczony w Piśmie. The translators of the Kralice Bible, on the other hand, used the equivalent of zákonník, which is semantically, but not morphologically (etymologically) adequate.   The presented case study shows Daniel Mikołajewski as an autonomous translator, critical of the Czech auxiliary source.;
Daniel Mikołajewski, tłumacz ewangelickiej Biblii gdańskiej (1632), w swojej pracy translatorskiej posługiwał się jako źródłem pomocniczym czeską Biblią kralicką (1579–1594). Analizie w kontekście zagadnienia leksykalnej zależności filiacyjnej przekładu gdańskiego od przekładu kralickiego zostały poddane ekwiwalenty gr. νομικός ‘znawca Prawa Mojżeszowego’. Daniel Mikołajewski przy wyborze polskich podstawień leksykalnych uwzględniał znaczenie kontekstowe leksemu oryginalnego i kierował się kryterium zgodności semantyczno-morfologicznej polskich podstawień leksykalnych z ich greckim odpowiednikiem. Są to zakonnik i nauczony w Zakonie. Są one odwzorowaniem ekwiwalentów przywołanych w paralelnych wersetach w Biblii kralickiej, a mianowicie zákonník, učený v Zákoně.   Jako tło porównawcze w analizie uwzględnione zostały także ekwiwalenty gr. γραμματεύς ‘uczony w Piśmie’. W tym wypadku Daniel Mikołajewski opowiedział się za polskim odpowiednikiem spełniającym kryterium zgodności semantyczno-morfologicznej – nauczony w Piśmie. Tłumacze Biblii kralickiej natomiast pozostali przy ekwiwalencie zákonník, adekwatnym semantycznie, ale nie morfologicznie (etymologicznie).   Zaprezentowane studium przypadku ukazuje Daniela Mikołajewskiego jako tłumacza autonomicznego, krytycznie podchodzącego do wzorca czeskiego.
Dostępność obiektu:
Dostęp otwarty
Prawa: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 ;
Prawa autorskie (c) 2022 Tomasz Lisowski
Data:
2022.12.22
Typ:
info:eu-repo/semantics/article;
info:eu-repo/semantics/publishedVersion;
Artykuł naukowy
Język:
polski
Źródło:
Bohemistyka; Vol. 22 No. 3 (2022); 393-412;
Bohemistyka; Tom 22 Nr 3 (2022); 393-412;
2956-4425;
1642-9893
Format:
application/pdf
Wydawca:
Adam Mickiewicz University Poznan
Relacja: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/bo/article/view/36483/31183
Temat i słowa kluczowe:
renesansowe przekłady biblijne;
Biblia gdańska (1632);
Biblia kralicka (1579–1594);
leksykalna relacja filiacyjna;
polskie i czeskie ekwiwalenty gr. νομικός;
kryterium zgodności semantyczno-morfologicznej;
Renaissance biblical renderings;
the Gdańsk Bible (1632);
the Kralice Bible (1579–1594);
lexical filial relation;
Polish and Czech equivalents of the Greek νομικός;
criterion of semantic and morphological compatibility
Identyfikator: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/bo/article/view/36483
Dostawca danych:
Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM

Podobne obiekty

The Polish lexeme »zakonnik« in the »Gdansk Bible« (1632) and the Czech lexeme »zákoník« in the »Kralice Bible« (1579–1594). A case study in the context of the issue of the lexical filial relation between Polish and Czech renderings

Twórca:Lisowski, Tomasz

Data:2022.12.22

Rodzaj zawartości:teksty

Polish equivalents of Greek έκκλησία ‘a(religious) congregation’, μετάνοια ‘repentance’, μετανοέω ‘to repent’, βάπτισμα ‘adipping or sinking’, βαπτίζω ‘to dip, sink’ in Renaissance Nontrinitarian renderings of the New Testament as lexical determinants of the confessional community of the Polish Brethren

Twórca:Lisowski, Tomasz

Data:2024.02.16 | 2023.12.30

Rodzaj zawartości:obrazy

Verbum verbo reddere versus sensum sensui reddere, or Lexical Differentiation of Contextual Meanings of Greek πάσχα in Contemporary Polish New Testament Translations (against the Background of the Polish Translation Tradition)

Twórca:Lisowski, Tomasz

Data:2024.12.31

Rodzaj zawartości:teksty

Geneza i charakter Biblii Gdańskiej

Twórca:Szeruda, Jan (1889-1962)

Data:1932.12.31 | 1932

Rodzaj zawartości:obrazy

Biblia Sacra, To iest: Wszystkie Kśięgi Starego i Nowego Przymierza : z Zydowskiego i Greckiego Języka na Polski pilnie i wiernie przetłumaczone, a teraz podług Edycyi Halskiey Roku 1726 przedrukowane.

Data:1768.12.31 | 1768

Rodzaj zawartości:teksty

Czy mogę z tego skorzystać?:sprawdź warunki licencji | tak

Ekwiwalenty greckiego [niewolnik, sługa prowadzący chłopca do szkoły] (1Kor 4,15, Gal 3,24.25) w?polskich renesansowych przekładach Nowego Testamentu = Equivalents for the Greek [a tutor i. e. a guide and guardian of boys] (1Cor 4,15 and Gal 3,24.25) in polish Renaissance renderings of the New Testament

Twórca:Lisowski, Tomasz

Data:2018

Rodzaj zawartości:obrazy

Władysława Bryła, Agnieszka Bryła-Cruz, Retoryka „okołowirusowa”. Szkice językowo-kulturowe, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2021, ss. 169

Twórca:Lisowski , Tomasz

Data:2022.09.30

Rodzaj zawartości:teksty

Pogranicza słowiańskie w opisach językoznawczych. W 110 rocznicę urodzin Profesora Władysława Kuraszkiewicza (1905–1997), pod redakcją Feliksa Czyżewskiego, Marka Olejnika, Alicji Pihan-Kijasowej, Wydawnictwo Polihymnia, Lublin-Włodawa 2015, ss. 327

Twórca:Lisowski, Tomasz

Data:2016.01.01

Rodzaj zawartości:teksty

Federacja Bibliotek Cyfrowych

Szczegóły obiektu: The Polish lexeme »zakonnik« in the »Gdansk Bible« (1632) and the Czech lexeme »zákoník« in the »Kralice Bible« (1579–1594). A case study in the context of the issue of the lexical filial relation between Polish and Czech renderings

Opis

Podobne obiekty