Description

• Title:
  Gołąb, małpka i szczury w "Blanche" Waleriana Borowczyka
• Creator:
  Kulczycka, Dorota
• Description:
  Celem artykułu jest omówienie jednej z najbardziej ewidentnych zmian zaistniałych w adaptacji Mazepy Juliusza Słowackiego dokonanej przez Waleriana Borowczyka w filmie Blanche (1971 r.). Autorka zakłada, że transpozycji w tym dziele podlega między innymi świat zwierząt – pewną prawidłowością jest więc przeniesienie obrazowania animalistycznego znamionującego język bohaterów Słowackiego na obecność realnych zwierząt występujących w sztuce wizualnej. Wprowadzenie na plan filmowy zwierząt, również tych, które nie pojawiały się w dramacie lub zaistniały w nim jedynie na prawach metafory (w mowie ozdobnej bohaterów), jest inwencją twórczą Borowczyka. Zwierzęta, zwłaszcza zamknięte, niewolone w granicach zamku (w klatce, w skrzyni itd.), urastają do rangi bohaterów niemal tak samo ważnych, jak ludzie. Na podstawie badań można wnioskować, że szczególnie dotyczy to zwierząt bliskich bohaterom, a przez to antropomorfizowanych (gołąbek Blanki, małpka Króla). Ich losy można śledzić w analogii bądź w opozycji do losów osób występujących w produkcji z 1971 r. Jednocześnie są czymś więcej niż zwykłymi bohaterami. Niektóre z nich stają się za sprawą reżysera pewnymi figurami symbolicznymi, wpisującymi się tym samym w wielowiekową tradycję semiotyki i hermeneutyki.  The aim of this article is to present the changes in the adaptation of Juliusz Słowacki’s Mazepa in the movie Blanche (1971) by Walerian Borowczyk. The world of animals, among other things, is rendered in this work through animalistic depiction, typical of the language used by Słowacki’s characters, and is transferred into the visual work as the presence of real animals. Introducing animals (also those not present in the drama, or present only in the metaphorical speech of the characters) is Borowczyk’s own idea. Animals, especially those closed and enslaved within the boundaries of a castle (in cages, crates, etc.), turn into characters almost as important as human ones. It can be concluded that among all the animals, especially important are those that are close to human characters, and therefore are anthropomorphized (Blanka’s pigeon, King’s monkey). Their fortunes can be seen as an analogy or opposition to the fortunes of the characters in the production from 1971; therefore, they can be considered as symbolic figures, becoming a part of the centuriesold tradition of semiotics and hermeneutics.
• Object availability:
  free access
• Date:
  2021.04.01
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Litteraria Copernicana; Bd. 37 Nr. 1 (2021): W klatce; 45–62;
  Litteraria Copernicana; Vol. 37 No. 1 (2021): W klatce; 45–62;
  Litteraria Copernicana; Vol. 37 Núm. 1 (2021): W klatce; 45–62;
  Litteraria Copernicana; Tom 37 Nr 1 (2021): W klatce; 45–62;
  2392-1617;
  1899-315X
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/LC/article/view/LC.2021.003/28679
• Subject:
  animal studies;
  transpozycja;
  zamknięcie;
  symbolika;
  sensy naddane;
  transposition;
  muring;
  symbolization;
  figurative meanings
• Identifier: https://apcz.umk.pl/LC/article/view/LC.2021.003
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text