Description

• Title:
  Metoda etnogeograficzna w ukazywaniu zróżnicowania kulturowego w mikroskali. Przykład pożywienia wigilijnego na Śląsku Cieszyńskim
• Creator:
  Księżnik, Kamilla
• Contributor:
  Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Humanistyczny, Instytut Nauk o Kulturze;
  kamilla.ksieznik@us.edu.pl
• Description:
  The article is the first attempt to familiarize with the possibilities of using the ethnogeographic method to present cultural diversification in a microscale (in the case of Cieszyn Silesia). Among other things in the text, the following are brought closer: the specificity of the ethnogeographic method, the current state of the Polish Ethnographic Atlas studies on traditional (also Christmas Eve) food, the specificity of the analysed source materials, and the general context of celebrating the Christmas Eve in Cieszyn Silesia. However, the research focus is on an attempt to show the cultural diversity of several villages in Cieszyn Silesia in the early 21st century on nine ethnographic maps, for the first time elaborated in a (regional) microscale. At the same time, the following questions are raised: 1) Do the Christmas Eve dishes served in the examined villages in the early 21st century preserve the cultural specificity of Cieszyn Silesia?; 2) Are the examined villages relatively culturally homogeneous or do they distinguish against the background of the others?; 3) Can the ethnogeographic method enable the presentation of cultural diversification in smaller territories?;
  Celem artykułu jest pierwsza próba przybliżenia możliwości wykorzystania metody etnogeograficznej do ukazywania zróżnicowania kulturowego w mikroskali (przykład Śląska Cieszyńskiego). W tekście przybliżono m.in. specyfikę metody etnogeograficznej, stan dotychczasowych badań Polskiego Atlasu Etnograficznego nad pożywieniem ludowym (w tym wigilijnym), ogólny kontekst świętowania wigilii Bożego Narodzenia na Śląsku Cieszyńskim. Szerzej skupiono się jednak na próbie przedstawienia zróżnicowania kulturowego kilkunastu wsi Śląska Cieszyńskiego na początku XXI w. na dziewięciu mapach etnogeograficznych, po raz pierwszy opracowanych w mikroskali (regionalnej). Autorka stawia jednocześnie następujące pytania: 1) Czy potrawy wigilijne podawane w badanych wsiach na początku XXI w. zachowują specyfikę kulturową Śląska Cieszyńskiego?; 2) Czy omawiane wsie są jednorodne pod względem kulturowym, czy może wyróżniają się na tle pozostałych?; 3) Czy za pomocą metody etnogeograficznej można ukazać zróżnicowanie kulturowe na mniej rozległych obszarach?
• Object availability:
  free access
• Rights: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
• Date:
  2023.02.08;
  2023.02.07
• Type:
  Article
• Language:
  Polish
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Relation:
  Zeszyty Wiejskie;2;
  28
• Subject:
  ethnogeographic method;
  Polish Ethnographic Atlas;
  annual rituals;
  Christmas Eve;
  Cieszyn Silesia;
  culture and religion studies;
  metoda etnogeograficzna;
  Polski Atlas Etnograficzny;
  obrzędowość doroczna;
  wigilia Bożego Narodzenia;
  Śląsk Cieszyński;
  nauki o kulturze i religii
• Identifier:
  1506-6541;
  http://hdl.handle.net/11089/45792 ;
  2657-4373;
  10.18778/1506-6541.28.16
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  check license
• Type:
  image