Opis

• Tytuł:
  The Thematic-Rhematic Structure of Polish utterances from the perspective of “online” interpretation and Relevance Theory
• Twórca:
  Sax, Daniel J.
• Opis:
  This paper examines the relationship between the abstractly understood Thematic- Rhematic Structure (TRS) of utterances, a theoretical approach initiated by Bogusławski (1977), and the “online” processing and interpretation of utterances in real time by the hearer. Focusing on three Polish examples, we propose a more dynamic approach to TRS based on ideas from Relevance Theory (Sperber and Wilson 1995), and redefine the notions “theme” and “rheme” in dynamic terms, from the hearer’s perspective. We present a formalism for modeling how the multi-level nature of TRS emerges out of real-time processing mechanisms: different theme-rheme divisions may arise at different (earlier or later) stages of processing. A main claim is that presuppositional and stylistic effects related to the flexibility of sentence stress position and word order in Polish can be explained well in such a dynamic model. On the sub-utterance level, both stress position and word order (“exponents” of TSR) serve to guide the hearer’s investment of effort into positing and verifying hypotheses about the explicit and implicit content of the utterance as a whole, while processing by the hearer is still underway.;
  W pracy najpierw omawia się relacje pomiędzy abstrakcyjnie rozumianą strukturą tematyczno-rematyczną (STR) (Bogusławski 1977 i in.) a procesem przetwarzania przez odbiorcę linearnego toku wypowiedzenia w czasie rzeczywistym. Wskazuje się na pewne problemy z tym związane i potem wykorzystuje wybrane pojęcia teorii relewancji (Sperber i Wilson 1995 i in.), by zaproponować dynamiczne podejście do STR w języku polskim. Struktura tematyczno-rematyczna jest także w tym modelu rozumiana jako zestaw podziałów treści wypowiedzenia, ale z tą różnicą, że te podziały powstają w czasie rzeczywistym jako wynik procedur interpretacji u odbiorcy i pod wpływem inferencji pragmatycznej zachodzącej już podczas samego procesu przetwarzania. Autor stawia tezę, że na poziomie mniejszych fragmentów wypowiedzenia wykładniki STR (tu: miejsce przyłożenia głównego akcentu zdaniowego oraz szyk głównych składników) kierują procesem budowania i weryfikowania przez odbiorcę hipotez o eksplicytnej treści wypowiedzenia i jego implikaturach. W zaproponowanym dynamicznym modelu różne podziały tematyczno-rematyczne mogą powstać na różnych etapach przetwarzania wypowiedzenia, i w tym szukamy źródeł pewnych efektów presupozycyjnych i stylistycznych związanych z STR.
• Dostępność obiektu:
  Dostęp otwarty
• Data:
  2012.12.01
• Typ:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Język:
  polski
• Źródło:
  Linguistica Copernicana; Tom 8 Nr 2 (2012); 173-204;
  2391-7768;
  2080-1068
• Format:
  application/pdf
• Wydawca:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relacja: https://apcz.umk.pl/LinCop/article/view/LinCop.2012.012/2264
• Temat i słowa kluczowe:
  Thematic-Rhematic Structure;
  Relevance Theory;
  language processing;
  sentence stress;
  word order;
  struktura tematyczno-rematyczna;
  teoria relewancji;
  przetwarzanie języka;
  akcent zdaniowy;
  porządek wyrazów
• Identyfikator: https://apcz.umk.pl/LinCop/article/view/LinCop.2012.012
• Dostawca danych:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Czy mogę z tego obiektu skorzystać?:
  poproś o pozwolenie
• Rodzaj zawartości:
  teksty