Opis

• Tytuł:
  Operational grammar vs. construction grammar (on the example of quasi-tautologies and repetitions)
• Twórca:
  Dobaczewski, Adam
• Opis:
  In this article, the two linguistic approaches are confronted: the first is Construction Grammar, which has been intensively developed in recent years, mainly in cognitive linguistics, and is represented by numerous researchers of Polish, European, and world linguistics; the second is the less known, author’s methodological proposal by Andrzej Bogusławski (the so-called Operational Grammar, presented in the article Bogusławski 1978). On the example of the description of selected types of repetitive constructions (of Polish and several other languages), significant differences in the effects of applying both research approaches are shown. The main thesis is the claim that, in contrast to the fashionable and willingly practiced CG, the Polish linguist’s methodological proposal (OG), based on the fundamental idea of proportionality in language, does give tools to effectively distinguish amongst repetitive constructs: 1) the real operational units of a given language; 2) predictable and generally comprehensible constructs with tautologically filled items (intended essentially for different elements); and 3) repetitions resulting from more general, perhaps supra-linguistic rules of speech activity. Despite the diversity of the many currents of CG, it seems that it does not provide the tools to properly separate these three essentially different types of textual phenomena (and at least this is not indicated by the practice of research on repetitions influenced by CG).;
  W niniejszym artykule przedmiotem konfrontacji są dwa lingwistyczne podejścia badawcze: tzw. Construction Grammar rozwijana intensywnie w ostatnich latach głównie w językoznawstwie kognitywnym i reprezentowana przez licznych badaczy lingwistyki polskiej, europejskiej, a także światowej oraz mniej znana, autorska propozycja metodologiczna Andrzeja Bogusławskiego (tzw. Operational Grammar, po raz pierwszy wyłożona w artykule z 1978 roku). Na przykładzie opisu wybranych typów konstrukcji powtórzeniowych polszczyzny i kilku innych języków pokazano istotne różnice w efektach zastosowania obu podejść badawczych. Główną tezą jest diagnoza, że w przeciwieństwie do modnej i chętnie uprawianej gramatyki konstrukcji propozycja metodologiczna polskiego lingwisty oparta na zasadniczej idei proporcjonalności w języku daje narzędzia umożliwiające efektywne rozróżnianie w obrębie konstrukcji powtórzeniowych 1) rzeczywistych jednostek operacyjnych danego języka; 2) przewidywalnych i zrozumiałych na ogólnych zasadach konstrukcji z tautologicznie wypełnianymi pozycjami przewidzianymi zasadniczo dla elementów różnych oraz 3) powtórzeń będących wynikiem ogólniejszych, być może ponadjęzykowych reguł działania mownego. Pomimo rozmaitości wielu nurtów gramatyki konstrukcji, wydaje się, że nie dostarcza ona narzędzi pozwalających na właściwe oddzielenie tych trzech różnych co do istoty typów zjawisk tekstowych (a w każdym razie nie wskazuje na to pozostająca pod wpływem CG praktyka badań nad powtórzeniami).
• Dostępność obiektu:
  Dostęp otwarty
• Prawa: https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
• Data:
  2022.01.25
• Typ:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Język:
  polski
• Źródło:
  Linguistica Copernicana; Tom 18 (2021); 163-178;
  2391-7768;
  2080-1068
• Format:
  application/pdf
• Wydawca:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relacja: https://apcz.umk.pl/LinCop/article/view/37246/31524
• Temat i słowa kluczowe:
  quasi-tautology;
  repetition;
  construction grammar;
  operational grammar;
  quasi-tautologia;
  powtórzenie;
  gramatyka konstrukcji;
  gramatyka operacyjna
• Identyfikator: https://apcz.umk.pl/LinCop/article/view/37246
• Dostawca danych:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Czy mogę z tego obiektu skorzystać?:
  sprawdź warunki licencji
• Rodzaj zawartości:
  teksty