Opis

• Tytuł:
  Les réformes de fonctionnement des diétines dans les années 1764-1793
• Twórca:
  Lityński, Adam
• Opis:
  Au milieu du XVIIIe siècle l'independance de l'Etat polono-lituanien était menacée par la profonde crise intérieure. Le système de la République différait essentiellement de celui de la plupart des pays de l'Europe soumis alors à l'absolutisme. La démocratie nobiliaire avait mis au premier plan parmi autorités d'Etat les institutions representatives: la grande diète de tout l'Etat et les diétines particulières de terres. Les diétines fonctionnaient de plus en plus mal. Le liberum veto, qui donnait lieu à l'anéantissement de tous les débats par l'opposition formée par un seul participant de la diète ou de la diétine, était une calamité particulière du parlamentarisme polonais.Après 1764 les Polonais essayaient l'entreprendre une réforme générale du système politique et la réforme des diétines, commencée dans années soixante du XVIIIe siècle y était l'une des plus importantes. L'apogée des grandes réformes, celle des diétines y compris, avait lieu dans les années de la Grande Diète (1788-1792), remarquable par son immense oeuvre législative.Les transformations effectuées des diétines ne changèrent pas l'essentiel de ces institutions de la démocratie nobiliaire, mais elles affaiblirent l'influence des magnats par la détermination de l'orde des débats et la suppression du liberum veto. Elles précisèrent les principes de la loi électorale, abolirent le caractère impératif des instructions dont étaient munis les députés, en faisant de ces derniers les représentants de toute la nation, etc. On créa aussi les autorités executives locales, strictement liées avec les diétines, auxquelles on confia les affaires de l'administration locale d'Etat; leur composition manifestait la tendance au compromis de la noblesse et des bourgeois. Les transformations effectuées dans l'organisation et le fonctionnement des diétines avaient une influence profitable sur l'amélioration de tout l'appareil d'Etat. L'intervention militaire des puissances avoisinantes effaça toutefois l'oeuvre des réformes envisagées.;
  Zrozumiałe, że dzieje polskiego parlamentaryzmu przedrozbiorowego od dawna cieszą się zainteresowaniem badaczy; wszak temat to ważny, ogniskujący w sobie wszystkie problemy dawnej Rzeczypospolitej, której szlachecko-demokratyczny ustrój wysuwał instytucje przedstawicielskie na czoło organów państwa. O dziejach sejmu walnego pisali m. in.: Juliusz Bardach, Wacław Uruszczak, Stanisław Kutrzeba, Władysław Czapliński, Władysław Konopczyński, Henryk Olszewski, Ryszard Łaszewski, Bogusław Leśnodorski. Ostatnio ogłoszona pod redakcją Jerzego Michalskiego Historia sejmu polskiego (1984) spełnia już wiele wymogów opracowania syntetycznego. Jeszcze większy dorobek ma nauka polska w odniesieniu do drugiego filaru polskiego parlamentaryzmu – sejmików i choć sporo tu prac drobnych, to przecież obok pomnikowego dzieła Adolfa Pawińskiego, doczekaliśmy się tak ważnych monografii, jak praca Józefa Gierowskiego o sejmiku generalnym mazowieckim, czy ostatnio Stanisława Płazy o sejmikach wielkopolskich przełomu XVI/XVII w. Charakterystyczne jednak, że rozprawy dotyczące sejmików niewiele uwagi poświęcały okresowi reform po 1764 r., koncentrując się z reguły na czasach najżywszego rozwoju sejmików w dobie oligarchii magnackiej.
• Dostępność obiektu:
  Dostęp otwarty
• Prawa: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
• Data:
  1985.12.30
• Typ:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Język:
  polski
• Źródło:
  Czasopismo Prawno-Historyczne; Vol. 37 No. 2 (1985); 257-272;
  Czasopismo Prawno-Historyczne; Tom 37 Nr 2 (1985); 257-272;
  2720-2186;
  0070-2471
• Format:
  application/pdf
• Wydawca:
  Adam Mickiewicz University Poznan
• Relacja: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/48485/39292
• Temat i słowa kluczowe:
  liberum veto;
  Konstytucja 3 Maja;
  reforma ustroju;
  démocratie nobiliaire;
  Constitution polonaise du 3 mai 1791;
  réforme du système politique;
  demokracja szlachecka
• Identyfikator: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/48485
• Dostawca danych:
  Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM
• Czy mogę z tego obiektu skorzystać?:
  sprawdź warunki licencji
• Rodzaj zawartości:
  teksty