Opis

• Tytuł:
  Zivilgesellschaft, ländlicher Raum und Grenzregion: ein deutsch-polnisches Beispiel
• Twórca:
  Teichmüller, Nikolaus
• Opis:
  For years there have been significant structural and intercultural attempts to reduce the significance of the division the Oder border constitutes in the perception of the local population on both sides of the river. Nonetheless, this division remains present and stifles contacts between the two sides, with mutual interests restricted primarily to the material sphere (availability of jobs, education, goods). In youth exchanges especially we find that outside of these material interests the majority of participants has no existing links to the other side of the border. Yet intercultural exchange that is based on interests and motivation to learn about each other is necessary to truly reduce the barriers constituted by the border, and increase the radius of movement for the rural population. Increasingly, this well-known and often referenced deficit-oriented view on the German-Polish border region is being contradicted by positive developments. There are various cooperations, joint projects and events that bring together people from both sides of the border and decrease distance through personal contact. Many important steps to a joint development of the border region have been taken in the past 12 years and we can point to many areas in which new, cross-border structures have been growing. These developments are encouraging and should create interest in the opportunities for future developments of transnational civil society in the German-Polish border region. In the article the author raises the following issues: he discusses the areas and conclusions which result form the literature on the subject of the transnational projects of civil involvement, and presents chosen associations, organisations, and initiatives on the German-Polish border region – their aims, chances, and difficulties.;
   Społeczeństwo obywatelskie, obszar wiejski i pogranicze: niemiecko-polski przykładMimo że od wielu lat podejmuje się strukturalne i interkulturowe starania, aby zburzyć granicę na Odrze w głowach społeczności zamieszkującej ten teren, to nadal one istnieją i utrudniają kontakty po obu stronach rzeczywistej granicy. Wzajemne zainteresowanie dotyczy głównie kwestii materialnych: wykształcenia, zawodu, wymiany towarowej. W przypadku młodzieży większość nie zbudowała innych niż wyżej wskazane punktów zaczepienia po drugiej stronie granicy. Właściwe zburzenie granicy, które zmieniłoby nastawienie społeczne, szczególnie na terenach wiejskich, wymaga interkulturowych kontaktów, których treści i cele będą motywować do uczestnictwa w oferowanych przedsięwzięciach. Naprzeciw temu wychodzą inicjatywy, które pokazują, że nakreślona na wstępie sytuacja zmienia się na polsko-niemieckim pograniczu. Przyczyniają się do tego liczne formy współpracy, wspólne projekty i inicjatywy po obu stronach granicy, które umożliwiają spotkania i zbliżają dzięki osobistym kontaktom. W ostatnich 12 latach podjęto wiele inicjatyw służących wspólnemu urządzaniu polsko-niemieckiego pogranicza. Te osiągnięcia dodają odwagi i rozbudzają zainteresowanie przyszłością transnarodowego obywatelskiego społeczeństwa po obu stronach Odry. Autor podejmuje w swoim artykule następujące kwestie: omawia obszary i wnioski wynikające z literatury przedmiotu na temat transnarodowych projektów obywatelskiego zaangażowania, a także prezentuje wybrane stowarzyszenia, organizacje i inicjatywy na polsko- -niemieckim pograniczu – ich cele, szanse i trudności. W literaturze przedmiotu zauważa, po pierwsze, wzrost liczby publikacji na temat partycypacji w transnarodowych inicjatywach, a jednocześnie częste pomijanie aspektów praktycznych w tym względzie. Osiągnięciem jest wypracowanie atrybutów powodzenia tego typu przedsięwzięć, takich jak: innowacyjność, całościowe ujęcie, zrównoważenie, wsparcie, wspólnotowość, ważność, niezależność, przestrzeganie zasad demokracji, adaptacyjność, odpowie-dzialność, ewaluacja. Po drugie, w literaturze przedmiotu dominują społeczne i historyczne aspekty transnarodowych warunków współpracy, które nie opierają się na badaniach empirycznych czy ewaluacji projektów. Po trzecie, w literaturze przedmiotu ważne miejsce zajmują studia przypadków udanych transnarodowych form współpracy, np. między szkołami wyższymi. Po czwarte, warto uzupełnić metodyczną literaturę przedmiotu o wyniki transnarodowych przedsięwzięć, w tym interkulturowej edukacji. Często analizowaną w literaturze kwestią jest dyskurs granicy, obszaru granicznego jako przestrzennego, geograficznego i politycznego fenomenu, szczególnie w kontekście zniesienia granic Unii Europejskiej. Częściej w literaturze przedmiotu są analizowane miasta niż obszary wiejskie. Podsumowując, można powiedzieć, że literatura uwzgledniająca badania na temat partycypacji, obywatelskiego zaangażowania i transnarodowej współpracy jest bogata, ma wiele interdyscyplinarnych wątków, międzynarodowych studiów porównawczych. Jednocześnie jest mocno naznaczona normatywnie, ma słabo ugruntowaną pojęciowość, niewiele w nich przykładów inicjatyw służących europejskiemu zaangażowaniu. Na polsko-niemieckim pograniczu jest wiele organizacji, które mają już długą tradycję wzajemnej współpracy, np. Stowarzyszenie Zamek Trebnitz Centrum Edukacji i Spotkań (Schloß Trebnitz Bildungs‐ und Begegnungszentrum; http://www.schloss-trebnitz.de/pl/), Regionalny Ośrodek Edukacji, Integracji i Demokracji (RAA Frankfurt/O; http://www.raa- -brandenburg.de), Inicjatywa Kreisau (Kreisau-Initiative; www.kriesau.de), Instytut Historii Stosowanej – Społeczeństwo i Nauka w Dialogu (Institut für angewandte Geschichte – Gesellschaft und Wissenschaft im Dialog; http://www.instytut.net), Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej (www.frdl.org.pl), Stowarzyszenie Kinderring Neuhardenberg (www.kinderring. eu), polsko-niemieckie przedszkola, np. we Frankfurcie/O. „Eurokita”, w Słubicach „Pinokio”; Uniwersytet Viadrina we Frankfurcie/O., Collegium Pollonicum, Centrum Interdyscyplinarnych Polskich Studiów. Poza tym w ostatnich latach po polskiej stronie powstało 12 nowych stowarzyszeń, które mają w swojej nazwie polsko-niemiecki człon, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu współpracą. Podobnie jest po niemieckiej stronie. Rośnie przy tym potrzeba tworzenia sieci instytucji i organizacji, które nie będą tylko ze sobą konkurowały, np. o środki finansowe, ale będą ze sobą współpracowały w dążeniu do wspólnych celów. Tymczasem wiele polsko-niemieckich inicjatyw ma akcyjny charakter, brakuje systematyczności i ustawiczności działania. Dużą barierą jest nadal język mimo wielu możliwości uczenia się po obu stronach granicy, począwszy od przedszkola. Brakuje też merytorycznego i organizacyjnego wsparcia polsko-niemieckich inicjatyw czy wskazówek opartych na ewaluacji i badaniach empirycznych, jak tę współpracę organizować. Lukę tę próbuje wypełnić od kilku lat Europejskie Centrum Transnarodowej Partycypacji (http://participation-transnational. eu/?language=pl), które dokumentuje współpracę polsko-niemiecką w obszarze kultury, sportu, polityki; oferuje ekspertyzy, pomaga w nawiązywaniu kontaktów, wspiera współpracę między podmiotami zaangażowanymi w polsko-niemiecką współpracę.
• Dostępność obiektu:
  Dostęp otwarty
• Prawa:
  Prawa autorskie (c) 2017 Rocznik Andragogiczny
• Data:
  2017.06.19
• Typ:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Język:
  niemiecki
• Źródło:
  AY; Vol. 23 (2016); 133-152;
  Rocznik Andragogiczny; Tom 23 (2016); 133-152;
  2391-7571;
  1429-186X
• Format:
  application/pdf
• Wydawca:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relacja: https://apcz.umk.pl/RA/article/view/RA.2016.007/12399
• Temat i słowa kluczowe:
  polsko-niemieckie pogranicze;
  transnarodowe społeczeństwo obywateslkie;
  edukacja interkulturowa;
  współpraca;
  German-Polish border region;
  transnational civil society;
  intercultural education;
  cooperation
• Identyfikator: https://apcz.umk.pl/RA/article/view/RA.2016.007
• Dostawca danych:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Czy mogę z tego obiektu skorzystać?:
  poproś o pozwolenie
• Rodzaj zawartości:
  teksty