Opis

• Title:
  O roli kultury w procesie percepcji, interpretacji i werbalizacji dzieła muzycznego
• Creator:
  Rusak-Mietlińska, Małgorzata
• Description:
  The text aims to review research directions and introduce the issues of perception, interpretation, and verbalization of a musical work in the context of the cultural background of both the composer and the listener-interpreter. The first part of the article highlights the cultural determinants of music reception from a sociological, psychological, and musicological perspective. A dual approach to the analysis of musical material, the composition process, and the interpretation of a musical work is distinguished, depending on whether culture is perceived as a subjective or universal cognitive category of an individual. The same differentiation is introduced in the final part of the text, where, based on the assumptions of cultural linguistics, elements of the linguistic worldview of music are described, divided into linguistic universalisms and subjectivisms. The final part of the text also outlines the current state of research on the verbalization of musical works, emphasizing the need for confrontational studies as crucial to uncovering the influence of culture in translating the language of music into natural language. The conducted review of research trends leads to the conclusion that the interpretation of a musical work is both a culturally universal and individual phenomenon. A similar phenomenon can be observed in the linguistic analysis of the verbalization of musical work interpretation – linguistic universalism pertains to the perception and description of the constant elements of a musical work and is often institutionalized in the form of terminology. Subjective elements of the language of perception and interpretation of a musical work are related to the socio-cultural situation of the individual as well as their emotional and axiological approach.;
  Tekst ma na celu przegląd kierunków badań oraz wprowadzenie do problematyki percepcji, interpretacji i werbalizacji dzieła muzycznego w kontekście obszaru kulturowego kompozytora i słuchacza-interpretatora. W pierwszej części artykułu wskazuje się kulturowe determinanty odbioru muzyki z perspektywy socjologicznej, psychologicznej i muzykologicznej. Wyróżnione zostaje dwojakie podejście do analizy materiału muzycznego, procesu kompozycji oraz interpretacji dzieła muzycznego w zależności od postrzegania kultury jako subiektywnej lub uniwersalnej kategorii poznawczej jednostki. Tożsame zróżnicowanie zostaje wprowadzone w ostatniej części tekstu, gdzie, w oparciu o założenia lingwistyki kulturowej, opisuje się elementy językowego obrazu muzyki z podziałem na językowe uniwersalizmy i subiektywizmy. W ostatniej część tekstu nakreśla się także obecny stan badań nad ujęzykowieniem dzieła muzycznego ze wskazaniem potrzeby badań konfrontatywnych jako kluczowych dla odkrycia wpływu kultury w przekładu języka muzyki na język naturalny. Przeprowadzony przegląd nurtów badań prowadzi do wniosku, że interpretacja dzieła muzycznego jest równocześnie zjawiskiem kulturowo uniwersalnym jak i indywidualnym. Podobne zjawisko można zauważyć przy językoznawczej analizie werbalizacji interpretacji dzieła muzycznego – językowy uniwersalizm dotyczy postrzegania i opisu stałych elementów dzieła muzycznego i przeważnie jest zinstytucjonalizowany w postaci terminologii. Subiektywne elementy języka percepcji i interpretacji utworu muzycznego są związane z sytuacją społeczno-kulturową jednostki oraz indywidualnym podejściem emocjonalnym i aksjologicznym.
• Object availability:
  Dostęp otwarty
• Rights: https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0 ;
  Prawa autorskie (c) 2024 Małgorzata Rusak-Mietlińska
• Date:
  2024.12.23
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion;
  Artykuł naukowy
• Language:
  polski
• Source:
  Scripta Neophilologica Posnaniensia; Vol. 24 (2024); 85-96;
  Scripta Neophilologica Posnaniensia; Tom 24 (2024); 85-96;
  2956-7890;
  1509-4146
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Adam Mickiewicz University, Poznań
• Relation: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/snp/article/view/45580/39868
• Subject:
  lingwistyka kulturowa;
  werbalizacja muzyki;
  interpretacja dzieła muzycznego;
  percepcja dzieła muzycznego;
  cultural linguistics;
  music verbalization;
  music piece interpretation;
  music piece perception
• Identifier: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/snp/article/view/45580
• Data provider:
  Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM
• Can I use it?:
  poproś o pozwolenie
• Type:
  teksty