Object's details: Problemy etyczne niejawnej obserwacji uczestniczącej. Perspektywa antropologów społeczno-kulturowych i socjologów

Provider:Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego

Description

Title:
Problemy etyczne niejawnej obserwacji uczestniczącej. Perspektywa antropologów społeczno-kulturowych i socjologów
Creator:
Surmiak, Adrianna
Contributor:
Uniwersytet Warszawski;
a.surmiak@uw.edu.pl
Description:
W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badawczą tożsamość przed jej uczestnikami. Wywołuje to kontrowersje etyczne w środowisku naukowym, między innymi z powodu braku świadomej i dobrowolnej zgody na udział w badaniu. Zapisy zawarte w anglosaskich kodeksach etyki antropologa sugerują nieetyczność takiego sposobu pozyskiwania danych, chyba że badania odbywają się w sferze publicznej lub gdy ujawnienie się badacza/ki zagrażałoby czyjemuś życiu. Z kolei Kodeks etyki socjologa Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (2012) przyzwala na badania ukryte na zasadzie wyjątku, gdy istnieją ku temu przesłanki metodologiczne. Niewiele jednak wiadomo o tym, jak badacze i badaczki oceniają taką praktykę pod względem etycznym. Na podstawie wywiadów pogłębionych z 56 antropologami i antropolożkami oraz socjologami i socjolożkami na temat etyki badań w praktyce badawczej analizuję, pod jakimi warunkami można usprawiedliwić przeprowadzenie niejawnej obserwacji uczestniczącej. Odpowiadam także na pytanie, czy opinie socjologów i socjolożek różnią się od opinii antropologów i antropolożek w tej sprawie. ;
W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badawczą tożsamość przed jej uczestnikami. Wywołuje to kontrowersje etyczne w środowisku naukowym, między innymi z powodu braku świadomej i dobrowolnej zgody na udział w badaniu. Zapisy zawarte w anglosaskich kodeksach etyki antropologa sugerują nieetyczność takiego sposobu pozyskiwania danych, chyba że badania odbywają się w sferze publicznej lub gdy ujawnienie się badacza/ki zagrażałoby czyjemuś życiu. Z kolei Kodeks etyki socjologa Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (2012) przyzwala na badania ukryte na zasadzie wyjątku, gdy istnieją ku temu przesłanki metodologiczne. Niewiele jednak wiadomo o tym, jak badacze i badaczki oceniają taką praktykę pod względem etycznym. Na podstawie wywiadów pogłębionych z 56 antropologami i antropolożkami oraz socjologami i socjolożkami na temat etyki badań w praktyce badawczej analizuję, pod jakimi warunkami można usprawiedliwić przeprowadzenie niejawnej obserwacji uczestniczącej. Odpowiadam także na pytanie, czy opinie socjologów i socjolożek różnią się od opinii antropologów i antropolożek w tej sprawie.
Object availability:
free access
Rights: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Date:
2022.06.01;
2022.05.31
Type:
Article
Language:
Polish
Format:
application/pdf
Publisher:
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Relation:
Przegląd Socjologii Jakościowej;2;
18
Subject:
research ethics;
covert research;
covert participant observation;
research with researchers;
etyka badań;
badania ukryte;
niejawna obserwacja uczestnicząca;
badania z badaczami
Identifier: http://hdl.handle.net/11089/42039 ;
1733-8069;
10.18778/1733-8069.18.2.03
Data provider:
Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego

Similar objects

Problemy etyczne niejawnej obserwacji uczestniczącej. Perspektywa antropologów społeczno-kulturowych i socjologów

Creator:Surmiak, Adrianna

Date:2022.06.01 | 2022.05.31

Type:image

Kiedy badacz jest tajnym agentem. O postrzeganiu niejawnej obserwacji uczestniczącej jako etycznie problematycznej, metodach badań ilościowych, zakulisowych wymiarach życia społecznego i ich związku ze wszystkim tym, o czym przed chwilą

Creator:Miszewski, Kamil

Date:2020.11.23 | 2007

Type:image

Praktyki ukrywania. O pułapkach, pokusach i pożytkach z badań niejawnych

Creator:Bielska, Beata

Date:2021.01.14 | 2016

Type:image

Czy badać? Co badać? Jak badać? Strategie badawcze w naukach społecznych i humanistycznych w pierwszej fali pandemii COVID-19

Creator:Kalinowska, Katarzyna | Bielska, Beata | Męcfal, Sylwia | Surmiak, Adrianna

Date:2022.12.01 | 2022.11.30

Type:image

Dylematy etyczne w pracach badawczych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu

Creator:Matejun, Marek

Date:2021.03.19 | 2020

Type:text

Badania wśród uchodźców i przymusowych migrantów – rozważania metodologiczne i etyczne

Creator:Jaworska, Dorota | Alieva, Khedi | Boryczko, Marcin

Date:2021.02.18 | 2019.05.31

Type:image

Jak zgadzają i nie zgadzają się dzieci. O (nie)równowadze sił i świadomej zgodzie w badaniach z dziećmi

Creator:Maciejewska-Mroczek, Ewa | Reimann, Maria

Date:2021.01.21 | 2016

Type:image

Research ethics versus researcher ethics. Notes on the margins of a reading of Adrianna Surmiak’s book "Etyka badań jakościowych. Analiza doświadczeń badaczy w badaniach z osobami podatnymi na zranienie"

Creator:Kaniowska, Katarzyna

Date:2022.11.20

Type:text

Federacja Bibliotek Cyfrowych

Object's details: Problemy etyczne niejawnej obserwacji uczestniczącej. Perspektywa antropologów społeczno-kulturowych i socjologów

Description

Similar objects