Description

• Title:
  “Album Orbis” by Cyprian Norwid and the idea of “ beautiful book”
• Creator:
  Chlebowski, Piotr
• Description:
  The author attempts to indicate one unnoticed aspect which was omitted in the research on Album Orbis. It referred to the relation of the work to the idea of “beautiful book” which was connected with the editorial movement that developed at the end of the nineteenth-century – its significant indication occurred in the 1850s (i.a. owing to Edward Moxon’s publications). The article presents three factors which contributed to putting forward a thesis regarding both interpretation and the movement’s influence on Album Orbis. First of them is associated with a specific relation of the word and the illustration in Norwid’s work, based on the principle of interference, completion, conjunction of forms etc., where the picture is independent or even dominant. The second factor, which is the aesthetics of forms, corresponds to Norwid’s attention to detail in the spatial distribution of objects and reflects his concern pertaining to the final effect of artistic actions. Finally, the third factor is connected with the category of totality. Not only does it refer to historiosophical paradigm important to the author of Vade- -mecum (the work presents the history of world culture), but also determines the order of components included in his collection. All cards in Album Orbis create an impression of entirety whose parts, including vacancies, convey semantically and artistically consistent information. Even if the idea of “beautiful book” is not the exclusive notion that influenced the final form of episodic and multidimensional Album Orbis, the presented similarity is remarkable because of the work’s artistic values.;
  Autor tekstu stara się wskazać na niedostrzeżony dotąd w badaniach nad Albumem Orbis wątek dotyczący relacji tego dzieła Cypriana Norwida z ideą „pięknej książki”, która – historycznie rzecz ujmując – w postaci ruchu wydawniczego rozwijała się pod koniec XIX wieku, lecz jej zwiastuny (m.in. za sprawą wydawnictw Edwarda Moxona) pojawiły się jeszcze w latach pięćdziesiątych. Artykuł wskazuje na trzy czynniki, pozwalające na postawienie takiej tezy wpływologicznej i zarazem interpretacyjnej. Pierwszy z nich wiąże się ze specyficzną relacją słowa z obrazem w dziele Norwida, budowaną m.in. na podstawie zasady interferencji, dopełniania, koniunkcji form itd., gdzie obraz jest elementem niezależnym, samodzielnym, a nawet dominującym. Drugim czynnikiem jest estetyka form. To, co uderza przy pobieżnym oglądzie całości Norwidowego zbioru, to duży stopień dbałości o porządek w przestrzennym rozmieszczeniu obiektów, a także – mimo wyboru formy szkicu jako dominującej – troska o artystyczny efekt finalny. I wreszcie trzeci czynnik – związany z kategorią całości. Nie tylko odnosi się on do historiozoficznego paradygmatu, w jakim porusza się autor Vade-mecum (zbiór pokazuje dzieje kultury świata), lecz także określa porządek elementów zbioru. Karty Album Orbis sprawiają wrażenie jednej płaszczyzny, w której poszczególne części – nawet miejsca vacatowe – tworzą jeden spójny przekaz semantyczny i artystyczny. Jeśli nawet idea „pięknej książki” nie jest tropem najważniejszym i jedynym, jaki wywarł wpływ na ostateczny kształt dzieła tak wielowątkowego i wielowymiarowego, jakim jest Album Orbis, to zbieżność ta warta jest odnotowania choćby z uwagi na artystyczny walor Norwidowego zbioru.
• Object availability:
  free access
• Date:
  2014.05.21
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie; Tom 5 (2013): Wokół typografii i idei pięknej książki; 31-38;
  The Art of Editing. Textological and Editorial Studies; Vol. 5 (2013): Wokół typografii i idei pięknej książki; 31-38;
  2391-7903;
  2084-7963
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/sztukaedycji/article/view/SE.2013.018/3549
• Subject:
  Cyprian Norwid;
  Album Orbis;
  the idea of “beautiful book”;
  editorial movement;
  idea „pięknej książki”;
  ruch wydawniczy w XIX wieku;
  artystyczna działalność Norwida
• Identifier: https://apcz.umk.pl/sztukaedycji/article/view/SE.2013.018
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text