Description

• Title:
  Verb wordbuilding in child’s speech development process
• Creator:
  Ejsmunt‑Wieczorek, Izabela
• Contributor:
  Jaros, Irena;
  Gliwa, Renata;
  Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Katedra Dialektologii Polskiej i Logopedii, ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź
• Description:
  Przedstawione w artykule zagadnienie koresponduje tematycznie z dotychczas publikowanymi pracami, podejmującymi problem rozwoju systemu słowotwórczego u dzieci w ontogenezie mowy. Badania nad zjawiskami słowotwórczymi w mowie dziecka, szczególnie w odniesieniu do czasownika, są wciąż jeszcze konsekwentnie pomijane i zajmują nieproporcjonalnie mniej miejsca w porównaniu do innych podsystemów języka: fonologicznego, fleksyjnego czy składniowego. Jeśli podejmowane są próby charakterystyki zjawisk słowotwórczych, zwykle ograniczają się one do rzeczowników i przymiotników, a do opisu czasownika podchodzi się z reguły na zasadzie pewnych statystyk procentowych lub opisuje się tzw. akwizycję wyrazów z określonych kręgów tematycznych. Tymczasem to właśnie za pomocą środków słowotwórczych nazywamy otaczający nas świat, wyrażamy swoiste, szczegółowe sensy znaczeniowe i doprecyzowujemy nasze wypowiedzi. Głównym założeniem artykułu jest uzupełnienie istniejących prac z zakresu przyswajania systemu słowotwórczego przez dzieci w ontogenezie mowy o słowotwórstwo werbalne, a przede wszystkim ukazanie mechanizmów tworzenia czasownikowych derywatów paradygmatycznych (niedokonanych, iteratywnych oraz perfektywnych), którym dotychczas poświęcono niewiele uwagi. Pozyskany materiał językowy, pochodzący od dzieci 3,5‑letnich, rozwijających się zgodnie z normą umysłową, stał się podstawą do zaobserwowania takich zjawisk językowych w zakresie werbalnego słowotwórstwa paradygmatycznego, jak: zastępowanie ogólnopolskiego wykładnika sufiksalnego innym, np.: lecić, siedzić, uprzyć (lecieć, siedzieć, uprać), dodawanie przyrostka do form bezsufiksalnych np.: obtnąć, pojdnąć, umiejnąć (obciąć, pójść, umieć), usuwanie formantu, np.: uklęc, wybuć (uklęknąć, wybuchnąć) oraz całkowita modyfikacja zarówno tematu słowotwórczego, jak i sufiksu, np.: poszuć, zbiąć (pójść, zebrać).;
  Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  © Copyright by Authors, Łódź 2016; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2016;
  http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 ;
  Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe
• Date:
  2021.10.28;
  2016
• Type:
  Book chapter
• Language:
  English
• Format:
  application/pdf;
  image/jpeg
• Publisher:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Relation:
  Jaros I., Gliwa R. (red.), Problemy badawcze i diagnostyczne w logopedii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016;
• Subject:
  child’s speech;
  wordbuilding;
  verb;
  dialect;
  mowa dziecka;
  słowotwórstwo;
  czasownik;
  gwara
• Identifier:
  Ejsmunt‑Wieczorek I., Verb wordbuilding in child’s speech development process, [in:] Problemy badawcze i diagnostyczne w logopedii, Jaros I., Gliwa R. (eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, p. 47-55, DOI: 10.18778/8088-476-2.05;
  978-83-8088-476-2;
  http://hdl.handle.net/11089/39628 ;
  978-83-8088-477-9;
  10.18778/8088-476-2.05
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text