Description

• Title:
  Oczekiwania wobec szkoły w środowiskach defaworyzowanych. Freirowskie obrazki z Ameryki Łacińskiej
• Creator:
  Grzybowski, Przemysław Paweł
• Description:
  The aim of this article is to present circumstances of South American schools functioning in disadvantaged societies on the examples of Brazil and Peru. Those local societies have been struggling with social and educational poverty, illiteracy, ethnic conflicts, pressures connected with gangs’ activities, etc. In many cases they try to solve their problems on the basis of school which is the center of social activity. These issues are little known in Poland and only from literature and journalistic writing what has created their stereotyped image. Meanwhile, you cannot overestimate pedagogical implications of this phenomenon. The expectations of South American local societies are in many cases not the same as the expectations of school defined by creators and administrators of the education system. Pressures and conflicts usually are caused by discrepancy between the activities of the central institutions and the needs (expectations) of different ethnic groups, clans, families and individuals. Students speaking dialects or the languages of ethnic minorities, normally experiencing domestic violence and forced to work on the border of law, are regarded by the education system as the Others/Aliens. In such a situation the assistance comes from volunteers and professional educators working for non-governmental organizations. Many of them refer to the ideas taken from Freire’s ‘pedagogy of the oppressed’. He was convinced that a man will never be free alone and his hope of freedom lies in education realized in cooperation with the others. The condition of liberating the oppressed individuals and groups from treating themselves as inferior, powerless, dependent on the others’ support ( which is typical for disadvantaged communities) is, according to Paulo Freire, obtaining a new level of awareness through, among others, participating in educational projects based on the idea of social dialogue and creating the feeling of independence, self-responsibility and co-responsibility for their own community. In reflection, which is the basis of the above article, I am trying to answer the following question: In what circumstances a school can be a place of social dialogue and fulfilment of basic expectations of disadvantaged communities members? I assume that even in such exotic societies as Latin American countries you can find a lot of inspiration for solving problems similar to those encountered in Poland.;
  Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie okoliczności funkcjonowania południowoamerykańskich szkół w środowiskach defaworyzowanych, na wybranych przykładach z Brazylii i Peru. Tamtejsze społeczności lokalne od lat borykając się z nędzą socjalną i edukacyjną, analfabetyzmem, konfliktami etnicznymi, napięciami związanymi z działalnością gangów itp., w wielu przypadkach usiłują rozwiązywać swoje problemy w oparciu o szkołę, która stanowi ośrodek aktywności publicznej. Zagadnienia te są w Polsce mało znane, a raczej znane wyłącznie z perspektywy beletrystycznej lub publicystycznej, co przyczynia się do kształtowania ich stereotypowego obrazu. Tymczasem implikacje pedagogiczne tych zjawisk są nie do przecenienia. Oczekiwania południowoamerykańskich społeczności lokalnych w wielu przypadkach nie pokrywają się z oczekiwaniami wobec szkoły formułowanymi przez twórców i admini-stratorów systemu oświaty. Napięcia i konflikty wynikają zwykle z rozbieżności działań in-stytucji centralnych oraz potrzeb (oczekiwań) poszczególnych grup etnicznych, klanów, ro-dzin i jednostek. Uczniowie posługujący się gwarą lub językami mniejszości etnicznych, na co dzień doświadczających aktów przemocy domowej, zmuszani do pracy niejednokrotnie na granicy prawa postrzegani są w systemie oświaty jako Inni/Obcy. W takiej sytuacji, z pomocą przychodzą wolontariusze i profesjonalni wychowawcy pracujący dla organizacji pozarządo-wych. Wielu z nich odwołuje się do idei wywiedzionych z pedagogii uciśnionych Paula Fre-irego, który był przekonany, że człowiek nigdy nie będzie wolnym w pojedynkę, a jego na-dzieja na jego wolność tkwi w realizowanej we współpracy z innymi edukacji. Warunkiem wyzwolenia jednostek i grup uciśnionych z myślenia o sobie jako o kimś gorszym, bezrad-nym, uzależnionym od wsparcia innych (co jest charakterystyczne dla mieszkańców środo-wisk defaworyzowanych), jest zdaniem P.Freirego uzyskanie nowego stopnia świadomości, do czego środkiem ma być między innymi uczestnictwo w opartych na idei dialogu społecz-nego projektach edukacyjnych, które budzą poczucie niezależności, samoodpowiedzialności oraz współodpowiedzialności za własną społeczność. W refleksji będącej podstawą niniejszego artykułu staram się udzielić odpowiedzi na następujące pytanie: W jakich okolicznościach szkoła może stać się miejscem dialogu spo-łecznego i spełnienia podstawowych oczekiwań mieszkańców środowisk defaworyzowanych? Wychodzę z założenia, że nawet w tak egzotycznych środowiskach jak kraje Ameryki Łaciń-skiej można znaleźć wiele inspiracji do rozwiązywania podobnych problemów, z którymi mamy do czynienia w Polsce.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska;
  http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl
• Date:
  2015.04.17;
  2014
• Type:
  Article
• Language:
  Polish;
  pol
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Komitet Nauk Pedagogicznych PAN
• Relation:
  LXVII;
• Subject:
  szkoła;
  środowisko defaworyzowane;
  oczekiwania;
  pedagogika uciśnionych;
  wolontariat
• Identifier:
  P.P.Grzybowski: Oczekiwania wobec szkoły w środowiskach defaworyzowanych. Freirowskie obrazki z Ameryki Łacińskiej. [w:] Z.Gajdzica (red.): Społeczne oczekiwania wobec szkoły - szkoła wobec oczekiwań społecznych. Studia Pedagogiczne, t. LXVII, Komitet Nauk Pedagogicznych PAN, Warszawa 2014, s.53-68.;
  978-83-7789-335-7;
  0081-6795;
  http://repozytorium.ukw.edu.pl/handle/item/1565
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
• Can I use it?:
  check license
• Type:
  image