Description

• Title:
  Criminal law restrictions on the search for archaeological artefacts as part of a national system of cultural heritage protection (model remarks)
• Creator:
  Gerecka-Żołyńska, Anna
• Description:
  The paper addresses the criminal law issue of the exclusion of unlawfulness or culpability of behaviour in cases of illegal border crossing, as regulated in Polish law under Article 264 § 2 of the Criminal Code and Article 49a of the Petty Offenses Code, through the application of the state of necessity. The analysis is conducted in the context of the ongoing  immigration crisis on the Polish-Belarusian border since 2021. The initial section provides a general discussion on the application of the state of necessity to situations involving border crossings without formal authorization, with particular consideration given to the object of protection of the relevant regulations and the balance between sacrificed and preserved goods. The paper favourably evaluates recent literature suggesting that individuals crossing the border from Belarus into Poland may have acted under a state of necessity, thereby excluding the unlawfulness of their behaviour. Subsequent sections consider more specific issues, including the problem of perpetrators contributing to the creation of the danger and the legalization of the threat through the Polish Government’s decision to strengthen the border protection infrastructure along the Polish-Belarusian border, aimed at preventing its crossing at unauthorized points. The analysis concludes that these issues do not necessarily preclude the application of the state of necessity to various forms of illegal border crossing. However, it identifies a need to examine the differentiation – or lack thereof – between the internal and external borders of the European Union concerning their protection through criminal law measures.;
  Przedmiotem opracowania jest prawnokarna problematyka wyłączenia bezprawności lub zawinienia zachowania w przypadku czynu zabronionego nielegalnego przekroczenia granicy, stypizowanego w art. 264 § 2 Kodeksu karnego oraz art. 49a Kodeksu wykroczeń przez odwołanie się do stany wyższej konieczności, analizowana w kontekście trwającego od 2021 r. kryzysu imigracyjnego na granicy polsko-białoruskiej. W pierwszej części ogólnie omówiono zastosowanie tej instytucji do sytuacji przekroczenia granicy mimo braku formalnych ku temu uprawnień, w szczególności z uwzględnieniem przedmiotu ochrony ww. regulacji oraz wagi dóbr – poświęcanego i ratowanego. Aprobatywnie oceniono przy tym prezentowany w literaturze pogląd, że w wybranych sytuacjach, w których dochodziło ostatnio do przekraczania granicy polskiej od strony białoruskiej, sprawcy działali właśnie w stanie wyższej konieczności, i to co do zasady w formie, w której wyłącza on bezprawność zachowania. Na tym tle w kolejnych częściach artykułu rozważono bardziej szczegółowe zagadnienia, a mianowicie problem ewentualnego przyczynienia się sprawców do powstania zagrożenia oraz legalizacji zagrożenia przez podjęcie przez Rząd Polski decyzji o wzmocnieniu urządzeń chroniących granicę polsko-białoruską w celu uniemożliwienia jej przekroczenia w miejscach do tego nieprzeznaczonych. W podsumowaniu wskazano, że problemy te nie stoją jednak na przeszkodzie zastosowaniu stanu wyższej konieczności do różnych form, w jakich do nielegalnego przekroczenia granicy dochodziło, niemniej weryfikacji poddać należy brak rozróżnienia między granicą wewnętrzną Unii Europejskiej i granicą zewnętrzną na poziomie ich karnoprawnej ochrony.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2024 WPiA UAM;
  https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
• Date:
  2024.12.30
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion;
  peer-reviewed article;
  Artykuł recenzowany
• Language:
  Polish
• Source:
  Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; Vol. 86 No. 4 (2024); 81-96;
  Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; Tom 86 Nr 4 (2024); 81-96;
  2543-9170;
  0035-9629
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Adam Mickiewicz University Poznan
• Relation: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/42467/37741
• Subject:
  cultural property of archaeological significance;
  archaeological sites;
  online market for cultural property of archaeological significance;
  criminal sanctions;
  dobro kultury o znaczeniu archeologicznym;
  stanowiska archeologiczne;
  internetowy rynek dóbr kultury o znaczeniu archeologicznym;
  sankcje karne
• Identifier: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/42467
• Data provider:
  Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  other