Description

• Title:
  Norwid, Heine, Gautier and the beginnings of modernism
• Creator:
  van Nieukerken, Arent
• Description:
  Norwid’s affiliations with symbolism and modernism that were obvious to Juliusz Gomulicki have been lately questioned. Instead of exposing the resemblances between his poetry and prose and the literary innovations of his French, early modernist contemporaries, Polish Norwid-specialists have (with a few exceptions) focused on his roots in the native Polish tradition. This paper compares funerary motives in Norwid’s oeuvre (Black Flowers, Chopin’s agony and death) with the treatment of similar motives in the oeuvre of Théophile Gautier (a highly poetical description of Heinrich Heine’s „Matratzengruft”). Not surprisingly, Norwid’s description makes it possible to establish a link with sacred history, while Gautier – who was an excellent poetical craftsman – uses religious images and motives for “ornamental” purposes. Norwid’s “metaphysical” approach to death is reminiscent of Charles Baudelaire’s practice, who juxtaposed worn-out religious imagery with non-religious objects and situations in order to represent a metaphysical worldview à rebours in which God is not present but absent. As a Christian poet, Norwid was, in a certain sense, more anachronistic than Baudelaire, but on the other hand, his literary juxtapositions of sacred and profane motives are even more daring than the French poet’s representations of this conflict between tradition and modernity  ;
  Związki Norwida z symbolizmem i modernizmem, które były oczywiste dla Juliusza Gomulickiego, zostały ostatnio zakwestionowane. Zwłaszcza polscy norwidolodzy odeszli od uwydatniania podobieństw między poezją i prozą autora Vade-mecum a innowacjami literackimi jego francuskich współczesnych spod znaku wczesnego modernizmu. Polska norwidologia skupiała się (z nielicznymi wyjątkami) na zakorzenieniu jego twórczości w tradycji rodzimej. Niniejsza rozprawa porównuje motywy grobowe u Norwida (m.in. reprezentację agonii Chopina w Czarnych kwiatach) z podobnymi motywami w twórczości Théophile’a Gautiera (chodzi o jego wysoce poetycki opis tzw. grobu materacowego Heinricha Heinego). Nie dziwi, że opis Norwida pozwala ustalić związek z historią świętą, podczas gdy Gautier, który wyróżniał się doskonałym warsztatem poetyckim, używał obrazowania religijnego w celach ornamentalnych. „Metafizyczne” podejście Norwida do śmierci przypomina podobną praktykę u Baudelaire’a, który mieszał zdezaktualizowane obrazy sakralne z przedmiotami i sytuacjami niereligijnymi po to, by reprezentować metafizyczny obraz świata na opak, z nieobecnym Bogiem. Norwid jako poeta chrześcijański był w pewnym sensie bardziej staroświecki niż Baudelaire, lecz – z drugiej strony – jego literacka metoda mieszania sacrum i profanum była jeszcze bardziej śmiała niż sposób, w jaki francuski poeta odtwarzał ów konflikt między tradycją a nowoczesnością.  
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2015 Litteraria Copernicana
• Date:
  2015.12.04
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Litteraria Copernicana; Bd. 16 Nr. 2 (2015): Pożytki z porównania; 115-130;
  Litteraria Copernicana; Vol. 16 No. 2 (2015): Pożytki z porównania; 115-130;
  Litteraria Copernicana; Vol. 16 Núm. 2 (2015): Pożytki z porównania; 115-130;
  Litteraria Copernicana; Tom 16 Nr 2 (2015): Pożytki z porównania; 115-130;
  2392-1617;
  1899-315X
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/LC/article/view/LC.2015.022/7377
• Subject:
  Cyprian Kamil Norwid;
  Heinrich Heine;
  Théophile Gautier;
  Charles Baudelaire;
  modernism;
  symbol;
  modernizm
• Identifier: https://apcz.umk.pl/LC/article/view/LC.2015.022
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text