Object's details: Die Büchersammlung des samländischen Bischofs Johann Clare aus Thorn (1310-1344)

Provider:Akademicka Platforma Czasopism

Description

Title:
Die Büchersammlung des samländischen Bischofs Johann Clare aus Thorn (1310-1344)
Creator:
Biskup, Radosław;
Czyżak, Marta
Description:
Die Analyse der Büchersammlung, die Johann Clare der Kapitelbibliothek geschenkt hatte, bringt erstaunliche Resultate. Der Bischof hatte dem Kapitel 17 Bände zur Verfügung gestellt: sieben Titel aus dem Bereich des kanonischen Rechtes und sieben aus dem Bereich der Theologie. Unter den kanonischen Arbeiten befanden sich die wichtigsten mittelalterlichen Sammlungen des Kirchenrechts: Das Decretum Gratiani und die Dekretalen von Papst Georg IX., darüber hinaus der Kommentar zu den Dekretalen von Heinrich von Merseburg sowie ein Kompendium des Kirchenrechts von Wilhelm de Mandagoto, das sich auf die Wahlen für Kirchenämter bezieht; unter den theologischen Arbeiten waren die beiden wichtigsten mittelalterlichen Synthesen: Die Sentenzen von Petrus Lombardus und Secunda secundae - der am meisten gelesene Teil der Summa von Thomas von Aquin sowie zwei Bände Katenen desselben Autors, die ein paar Dutzend Jahre später auf Initiative des Ordens ins Deutsche übersetzt wurden. Der geheimnisvolle "illuminierte Kodex" kann als erste Version von Speculum humanae salvationis angesehen werden, einem anonymen Werk, das in Miniaturen die Heilsgeschichte zeigt, die gut zehn Jahre später an den Wänden des Chors des Königsberger Doms nachgebildet wurde. Die dem Kapitel als Geschenk überreichten Kodizes zeugen von der hohen intellektuellen Kultur des Stifters sowie von dessen Sorge um die juristische und theologische Ausbildung der Geistlichkeit des Doms. Sie spiegeln auch die Bildungsprozesse einer modernen Kirchenadministration im Bistum Samland wider, deren Protagonist – als Mitglied des Domkapitels und Bischof – Johann Clare aus Thorn in den Jahren 1294-1344 war. Diese Büchersammlung könnte auch auf die Entwicklung der Kunst und des Schrifttums in deutscher Sprache im Deutschordensstaat einen inspirierenden Einfluss gehabt haben.;
The examination of the book collection donated by John Clare to the chapter library brings surprising results. The bishop gave to the chapter 17 volumes: 7 books concerning canon law and 7 works concerning theology. Among the canonistic works we can find the most important medieval collections of church law: The Decretum Gratiani and The decretals of Gregory IX, the commentary on the Decretals of Gregory IX by Heinrich von Merseburg, and the outline of church law concerning the election for church positions by William de Mandagoto. Among the theological works we can distinguish two most important medieval syntheses: Sentences by Peter Lombard and Secunda secundae – the most widely-read part of the Summa by Thomas Aquinas and his two volumes of the Catena, translated into German a few decades later on the initiative of the order. The mysterious “illuminated code” may be regarded as the first version of Speculum humanae salvationis, the anonymous work showing the history of salvation in miniatures, which was copied on the walls of the organ gallery in the cathedral in Königsberg. The codes donated to the chapter are the evidence that the benefactor was a man of great intellect, who cared for the legal and theological education of the cathedral clergy. They also reflect the processes of forming new church administration in the bishopric of Sambia, whose protagonist in the years 1294-1344 was John Clare from Toruń – a member of the cathedral chapter and bishop. The book collection might have inspired the development of art and writing in German in the Teutonic Order.;
Analiza księgozbioru darowanego przez Jana Clare bibliotece kapitulnej przynosi zaskakujące rezultaty. Biskup przekazał do dyspozycji kapitule 17 tomów: 7 tytułów z zakresu prawa kanonicznego i 7 z zakresu teologii. Wśród prac kanonistycznych znalazły się najważniejsze średniowieczne zbiory prawa kościelnego: Dekret Gracjana i Dekretały papieża Grzegorza IX, ponad to Henryka z Merseburga komentarz do Dekretałów oraz Wilhelma z Mandagoto zarys prawa kościelnego odnoszący się do wyborów na urzędy kościelne; wśród prac teologicznych - dwie najważniejsze średniowieczne syntezy: Sentencje Piotra Lombarda i Secunda secundae - najpoczytniejsza część Sumy Tomasza z Akwinu oraz dwa tomy Kateny tego samego autora, przetłumaczonej kilkadziesiąt lat później z inicjatywy zakonu na język niemiecki. Tajemniczy „kodeks iluminowany” można uznać za pierwszą wersję Speculum humanae salvationis, anonimowego dzieła ukazującego w miniaturach historię zbawienia, odwzorowaną kilkanaście lat później na ścianach chóru katedry w Królewcu. Kodeksy darowane kapitule świadczą o wysokiej kulturze intelektualnej ofiarodawcy oraz o jego trosce o kształcenie prawnicze i teologiczne duchowieństwa katedralnego. Są również odzwierciedleniem procesów kształtowania się nowoczesnej administracji kościelnej w biskupstwie sambijskim, których protagonistą – jako członek kapituły katedralnej oraz biskup – był w latach 1294-1344 Jan Clare z Torunia. Księgozbiór ten mógł także wpłynąć inspirująco na rozwój sztuki i piśmiennictwa w języku niemieckim w państwie zakonnym.
Object availability:
free access
Date:
2012.12.21
Type:
info:eu-repo/semantics/article;
info:eu-repo/semantics/publishedVersion;
Historical Inquiry;
Artykuł naukowy
Language:
Polish
Source:
Folia Toruniensia; Vol. 12 (2012); 15-28;
Folia Toruniensia; Tom 12 (2012); 15-28;
2657-4837;
1641-3792
Format:
application/pdf
Publisher:
The Provincial Public Library – the Copernicus Library in Toruń
Relation: https://apcz.umk.pl/FT/article/view/FT.2012.002/11128
Subject:
Johann Clare;
Toruń;
Büchersammlung;
Bibliotheke;
Samland;
John Clare;
book collection;
library;
Sambia;
Jan Clare;
Toru;
księgozbiór;
biblioteka
Identifier: https://apcz.umk.pl/FT/article/view/FT.2012.002
Data provider:
Akademicka Platforma Czasopism

Similar objects

Die Büchersammlung des samländischen Bischofs Johann Clare aus Thorn (1310-1344)

Creator:Biskup, Radosław | Czyżak, Marta

Date:2012.12.21

Type:text

Schöngeistige Literatur in der Büchersammlung aus dem Jungen Polen des Thorner Malers und Bibliophilen Eugeniusz Przybył (1884-1965)

Creator:Tondel, Janusz

Date:2012.12.21

Type:text

Samland, Pregel und Frischingthal

Creator:Zweck Albert

Date:1902

Type:text

Im Bernsteinwald

Creator:Bölsche, Wilhelm (1861-1939)

Date:1927

Type:other

Ost - Samland

Creator:Berendt, Gottlieb Michael (1836-1920). Autor

Date:1867

Type:other

Die Bibliothek des 21. Jahrhunderts. Von der Książnica Kopernikańska w Toruniu [Kopernikus-Bücherei in Thorn] in den Jahren 2009-2011 realisierte Schulungsprogramme für öffentliche Bibliotheken in der Woiwodschaft Kujawien-Pommern

Creator:Fidala, Anna

Date:2012.12.21

Type:text

West - Samland

Creator:Berendt, Gottlieb Michael (1836-1920).. Autor

Date:1867

Type:other

The book collection of an art collector. A handful of comments about the library of Count Seweryn Mielżyński of Miłosław

Creator:Kłudkiewicz, Kamila

Date:2015.12.15

Type:text

Federacja Bibliotek Cyfrowych

Object's details: Die Büchersammlung des samländischen Bischofs Johann Clare aus Thorn (1310-1344)

Description

Similar objects