Description

• Title:
  Dekoracja paciorkami w kulturze wielbarskiej. Studia nad kobiecym elementem stroju z uwzględnieniem czynników „czas”, „przestrzeń” i „status właścicielki”
• Creator:
  Żyto, Kinga
• Contributor:
  Marciniak-Kajzer, Anna;
  Domańska, Lucyna;
  Andrzejewski, Aleksander;
  Olędzki, Marek;
  Pietrzak, Janusz;
  Strzyż, Piotr;
  Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Archeologii;
  Dr Kinga Żyto ukończyła studia archeologiczne na Uniwersytecie Łódzkim w 2014 roku, egzaminem magisterskim na podstawie pracy pt. ,,Strój dziecka w kulturze wielbarskiej. Archeologiczne świadectwo”. W tym samym roku rozpoczęła studia doktoranckie na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego pod opieką prof. dr. hab. Jana Schustera. Wynikiem podjętych badań naukowych była obrona rozprawy doktorskiej pt. ,,Dekoracja paciorkami stroju w kulturze wielbarskiej. Studia nad kobiecym elementem stroju z uwzględnieniem czynników „czas”, „przestrzeń” i „status właścicielki”, która odbyła się w 2019 roku. Od 2024 roku zatrudniona na stanowisku adiunkta w Katedrze Prahistorii w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego. ZAINTERESOWANIA – archeologia okresu wpływów rzymskich – kultura wielbarska i przeworska – kontakty ludów barbarzyńskich z Cesarstwem Rzymskim;
  kinga.zyto@filhist.uni.lodz.pl
• Description:
  Zasadniczym celem, który przyświecał autorce monografii była analiza paciorków występujących w grobach kultury wielbarskiej w okresie rzymskim. Zasadniczymi aspektami stały się obserwacje całych układów pasm paciorków i określenie ich funkcji w kontekście ozdób zwanych koliami. W pracy termin ,,kolia” odnosi się do znalezisk zarówno paciorków oraz zabytków im towarzyszących, zadokumentowanych na poziomie szyi i klatki piersiowej zmarłego. Dotychczasowe badania nad paciorkami w okresie rzymskim koncentrowały się głównie na typologii i technologii ich wykonania. Natomiast na podstawie szczegółowej dokumentacji ułożenia zabytków w jamach grobowych stało się możliwe wyróżnienie dwóch głównych typów kolii: krótkich i długich, a wśród nich zidentyfikować pięć charakterystycznych układów. Następnie na podstawie powtarzalności uchwyconych schematów rozmieszczenia paciorków, w ramach kolii, zostały wyróżnione sekwencje oraz kompozycje. Zabieg ten miał na celu podkreślenie ogromnej różnorodności kolii pod względem surowcowym, jak i typologicznym paciorków wchodzących w skład tych ozdób. Cechą charakterystyczną kolii jest niepowtarzalność co oznacza, że nie ma dwóch takich samych pasm. Nawet jeśli zostały złożone z jednego typu paciorków różnią się ilością składową poszczególnych jej elementów. Obserwacje wykazały, że kolie były wykonane np. z zabytków o tych samych formach lub różniących się od siebie pod względem surowcowym i typologicznym. Występowanie kolii w inwentarzach grobowych stwierdzono głównie w grobach kobiet, zwykle o średnim stopniu wyposażenia, co sugeruje ich przynależność do średniego statusu społecznego. Analiza materiałów archeologicznych pozwoliła również wskazać inne formy wykorzystania paciorków jako elementy związane ze strojem. Paciorki wykonane głównie ze szkła i bursztynu wykorzystywano do tworzenia m.in. aplikacji, dekoracji głowy, obszycia torebek.;
  Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich, Oddział w Łodzi
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Kinga Żyto;
  Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe;
  http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
• Date:
  2025.06.12;
  2025
• Type:
  Book
• Language:
  Polish
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego
• Relation:
  Monografie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego;;
  15
• Subject:
  kultura wielbarska;
  kolie;
  paciorki;
  ozdoby stroju;
  okres rzymski
• Identifier:
  978-83-969429-7-5;
  http://hdl.handle.net/11089/55703
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  image