Object's details: Porządek rozpatrywania ekscepcji w koronnym procesie ziemskim w pierwszej połowie XVII wieku

Provider:Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM

Description

Title:
Porządek rozpatrywania ekscepcji w koronnym procesie ziemskim w pierwszej połowie XVII wieku
Creator:
Moniuszko, Adam
Description:
W rozprawie sądowej w procesie ziemskim w Rzeczypospolitej szlacheckiej, na wzór procesu rzymskokanonicznego, można wyraźnie wyodrębnić dwa stadia rozgraniczone zagruntowaniem sporu, czyli litis contestatio. Ten kluczowy moment następował w chwili odpowiedzi pozwanego co do meritum (co nazywano repliką) na roszczenie przedstawione przez powoda (propozycję, proposito). Powodowało to rozstrzygnięcie w dalszym postępowaniu sprawy głównej. Natomiast w pierwszym stadium rozprawy sąd rozpatrywał akcesoria. Sam termin nie jest jednoznaczny – Oswald Balzer wyróżnił trzy możliwe jego definicje. W praktyce należało właśnie na tym etapie zgłosić dylacje i wysunąć zarzuty procesowe, które nie wynikły w trakcie rozprawy. Cechą charakterystyczną akcesoryjnej fazy procesu była jej fakultatywność. Po wysłuchaniu propozycji pozwany mógł od razu przejść do odpowiedzi dotyczącej rzeczy głównej (responsio) albo wpierw podnieść pewne uboczne zarzuty przeciw roszczeniu. Zatem od jego zachowania zależało, czy owa faza wstępna – w której rozpatrywano ekscepcje – będzie występowała, czy też zostanie pominięta. Na to prawo pozwanego zwracała uwagę ówczesna literatura prawnicza. Piszący pod koniec XVI w. pisarz grodzki krakowski, Jan Łączyński, w swoim dziełku Loci communes forenses stwierdzał: „Omnes responsio rei aut est exceptio ut pote in accessorio aut litis contestatio”. Należy jednak pamiętać o tym, że opuszczenie fazy akcesoryjnej skutkowało niemożnością, z pewnymi wyjątkami, podjęcia stosownych kwestii w dalszej części postępowania.
Object availability:
free access
Rights: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 ;
Prawa autorskie (c) 2006 Wydział Prawa i Administracji UAM w Poznaniu
Date:
2006.06.30
Type:
info:eu-repo/semantics/article;
info:eu-repo/semantics/publishedVersion
Language:
Polish
Source:
Czasopismo Prawno-Historyczne; Vol. 58 No. 1 (2006); 183-202;
Czasopismo Prawno-Historyczne; Tom 58 Nr 1 (2006); 183-202;
2720-2186;
0070-2471
Format:
application/pdf
Publisher:
Adam Mickiewicz University Poznan
Relation: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/41290/34680
Subject:
proces ziemski;
Rzeczpospolita szlachecka;
ekscepcja;
postępowanie sądowe
Identifier: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/41290
Data provider:
Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM

Similar objects

Porządek rozpatrywania ekscepcji w koronnym procesie ziemskim w pierwszej połowie XVII wieku

Creator:Moniuszko, Adam

Date:2006.06.30

Type:text

Ogólna ordynacya sądowa dla państw pruskich. T. 2, Ogulna [!] ordynacya sądowa dla panstw pruskich : ukonczenie częsci pierwszey (z postrzeżeniami na procedurę sądową różnych czasów i kraiów)

Date:1807

Type:other

Can I use it?:yes

Rzecz o ustnem i jawnem postępowaniu sądowo-karnem

Creator:Morawski, Stanisław

Date:1850

Type:other

Sudoustrojstvo i sudoproizvodstvo po graždanskim dělam : universitetskij kurs. T. 3, Sudoproizvodstvo

Creator:Azarevič, Dmitrij Ivanovič (1848-1920)

Date:1900

Type:other

Nauka o sądach procederowych

Creator:Sosiński, Wojciech (1872-1934)

Date:1907

Type:other

Predvaritel'noe sledstvie po sudebnym ustavam, s zakonodatel'nymi motivami, rešeniâmi Pr. senata i s raz"âsneniâmi voprosov praktiki. Vyp. 1, Osnovnye položeniâ sudoustrojstva, učreždenie sudebnyh ustanovlenij, osnovnye i obŝie položeniâ ustava ugolovnogo sudoproizvodstva : s prodolženiem ukazatelej 1 toma rukovodstva

Creator:Sokolov, Arsenij Aleksandrovič (1849-1898)

Date:1893

Type:other

Sudoustrojstvo i sudoproizvodstvo po graždanskim dělam : universitetskij kurs. T. 1

Creator:Azarevič, Dmitrij Ivanovič (1848-1920)

Date:1892

Type:other

Ogólna ordynacya sądowa dla państw pruskich. T. 1, Porządek processu. Cz. 1

Date:1807

Type:other

Can I use it?:yes

Federacja Bibliotek Cyfrowych

Object's details: Porządek rozpatrywania ekscepcji w koronnym procesie ziemskim w pierwszej połowie XVII wieku

Description

Similar objects