Description

• Title:
  Ludowy wizerunek dzieci kalekich i jego społeczne konsekwencje
• Creator:
  Zadurska, Olga
• Description:
  W artykule podjęto próbę rekonstrukcji ludowego sposobu postrzegania dzieci dotkniętych fizyczną i umysłową niepełnosprawnością oraz społecznych konsekwencji myślenia o ich niedyspozycjach. Na podstawie źródeł etnograficznych i folklorystycznych odnotowanych na ziemiach polskich w drugiej połowie XIX i na początku XX w. przeanalizowano ludowe wyobrażenia etiologii kalectwa, wśród których należy wymienić: przekonania o związkach kalectwa z nadprzyrodzonymi zależnościami w świecie, przekonania łączące kalectwo z dopustem Bożym, przekonania o kalectwie jako skutku czarów lub magicznych słów (np. klątwa) oraz przekonania o kalectwie jako wyniku aktywności demonów. Obok poglądów dotyczących nadprzyrodzonej przyczynowości piętna funkcjonowały przekonania o pokrewieństwie ułomnych z istotami zaświatowymi, manifestującym się poprzez fizyczny stygmat bądź niezwykłe zachowanie. Odstępstwa od normy na płaszczyźnie wyglądu i zachowania, kojarzone z cechami demonicznymi, a także rozumiane jako wynik kary wymierzanej przez instancje zaświatowe, kształtowały przekonanie, że niepełnosprawni nie byli do końca ludźmi, lecz swego rodzaju hybrydami pozostającymi w tajemniczej relacji ze sferą zła. Takie postrzeganie kalekich nie pozostawało bez wpływu na sposób obchodzenia się z nimi. Analizowane materiały wskazują, że niepełnosprawnych chowano lub zamykano ze wstydu bądź z obawy przed ich nieprzewidywalnym zachowaniem, nadużywano siły w stosunku do nich, traktowano ich z pogardą, znieważano i formułowano pod ich adresem wyzwiska, wreszcie – bito ich, a nawet pozbawiano życia. 
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2017 Litteraria Copernicana
• Date:
  2017.09.28
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Litteraria Copernicana; Bd. 23 Nr. 3 (2017): Dziecko i dzieciństwo w kulturze polskiej; 53-66;
  Litteraria Copernicana; Vol. 23 No. 3 (2017): Dziecko i dzieciństwo w kulturze polskiej; 53-66;
  Litteraria Copernicana; Vol. 23 Núm. 3 (2017): Dziecko i dzieciństwo w kulturze polskiej; 53-66;
  Litteraria Copernicana; Tom 23 Nr 3 (2017): Dziecko i dzieciństwo w kulturze polskiej; 53-66;
  2392-1617;
  1899-315X
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/LC/article/view/LC.2017.050/13062
• Subject:
  dziecko;
  kalectwo;
  upośledzenie;
  choroba umysłowa;
  kultura ludowa;
  folklor
• Identifier: https://apcz.umk.pl/LC/article/view/LC.2017.050
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text