Description

• Title:
  L’enseignement du droit romain en Pologne à l’époque des lumières
• Creator:
  Sondel, Janusz
• Description:
  La popularité du droit romain dans la société polonaise au temps des lumières était la cause du changement de la position de la noblesse à l’égard de ce droit, auquel elle était bien hostile à l’époque précédente. Dans cette période, on lisait le droit romain à l’Université de Cracovie, ainsi que dans les écoles inférieures, surtout celles tenues par les Jésuites où la matière du droit polonais et du droit de Magdeburg — celui dernier était en vigueur dans les villes polonais — était habituellement présentée à base du droit romain. Également les écoles des Pères Pia ristes (Patres Piarum Scholarum) donnaient une connaissance élémentaire du droit romain malgrès leur orientation générale vers l’enseignement du droit polonais. Il ne faut pas oublier que dans les écoles secondaires (szkoły wydziałowe et szkoły podwydziałowe), crées en résultat de la réforme scolaire imposée par la Commission de l’Education Nationale en 1773 - 1780, le programme d’enseignement prévoyait les cours du droit civil universel à la base du droit romain, de quoi le meilleur témoignage donnent les rapports envoyés par ces écoles à la Commission. Particulièrement, les leçons du droit polonais étaient illustrés par la lecture des compilations de Justinien et du De legibus de Cicéron. En outre, les éleves étudiaient le droit polonais de l’oeuvre de Tadeusz Ostrowski, titré „Prawo cywilne albo szczególne narodu polskiego” (Le droit civil ou particulier de la nation polonaise), où les références au droit romain étaient bien riches.;
  Badania nad rolą prawa rzymskiego w Rzeczypospolitej szlacheckiej okresu Oświecenia pozwalają na stwierdzenie swoistego paradoksu. Z jednej strony bowiem prawo to przestało być wówczas uważane za podstawę wszelkiej wiedzy prawniczej, z drugiej natomiast właśnie w tym okresie uznano oficjalnie jego wartości, zalecając specjalną uchwałą sejmu z roku 1768 wykorzystanie go przy pracach kodyfikacyjnych do czego bezskutecznie usiłował nakłonić szlachtę kilka wieków wcześniej Andrzej Frycz-Modrzewski. Tej charakterystycznej zmianie stanowiska wobec prawa rzymskiego, zwalczanego dotychczas przez ideologów szlacheckich z obawy przed wzmocnieniem władzy królewskiej, towarzyszyły dosyć wyraźne tendencje do jego stosowania w razie luk w polskim prawie ziemskim, widoczne nie tylko w systematycznych opracowaniach tego ostatniego , ale również i w orzecznictwie sądowym, co można zauważyć w trakcie procesu sprawców porwania Stanisława Augusta.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 1988 Janusz Sondel;
  https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
• Date:
  1988.12.30
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Czasopismo Prawno-Historyczne; Vol. 40 No. 2 (1988); 231-247;
  Czasopismo Prawno-Historyczne; Tom 40 Nr 2 (1988); 231-247;
  2720-2186;
  0070-2471
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Adam Mickiewicz University Poznan
• Relation: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/48757/39597
• Subject:
  oświecenie;
  prawo rzymskie;
  nauka prawa rzymskiego;
  edukacja prawnicza;
  temps des lumières;
  droit romain;
  enseignait du droit romain;
  Pologne
• Identifier: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/48757
• Data provider:
  Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text