Description

• Title:
  Polish-Italian contrastive analysis and translation of specialist lexis on the example of medical terminology
• Creator:
  Pronińska, Aleksandra
• Description:
  The paper fits within the strand of Polish-Italian contrastive studies focused on exploring issues related to translation based on a linguistic analysis of specialist lexis. The object of the analysis is the medical terms by means of which both languages express ‘inflammation’: for Polish analytical and semantically clear terms (zapalenie płuc, zapalenie jamy ustnej) the corresponding Italian terms are characterised by lower semantic clarity and a synthetic (one-word) structure using the suffix ‑ite (polmonite, stomatite). The specificity of the terms being compared means that the difficulties with translating them are only limited to the translation into Italian and concern the choice of the terminological or descriptive equivalents. For instance, zapalenie płuc can be rendered using the specialist term, i.e. polmonite, or using a descriptive equivalent, i.e. infiammazione/flogosi polmonare and/or infiammazione dei/ai polmoni. Analysis of particular examples of translations leads to the conclusion that the choice of one of the potentially possible descriptive equivalents may be either the result of the translator’s conscious and deliberate choice (the use of e.g. explicitation) or the result of language interference (a calque of the Polish structure). Given the difficulties associated with the unambiguous determination whether the solution used in the translation is an explicitation or the result of interference, doubts of methodological nature arise with regard to studies on the so-called translation universals (which include explicitation).;
  Analiza kontrastywna polsko-włoska a tłumaczenie leksyki specjalistycznej na przykładzie terminologii medycznej. Artykuł mieści się w nurcie polsko-włoskich badań kontrastywnych ukierunkowanych na badanie zagadnień związanych z przekładem w oparciu o analizę językoznawczą leksyki specjalistycznej. Przedmiotem analizy są terminy medyczne, za pomocą których obydwa języki wyrażają „zapalenie”: polskim analitycznym i w pełni przejrzystym semantycznie terminom (zapalenie płuc, zapalenie jamy ustnej) odpowiadają włoskie, które cechuje mniejsza przejrzystość semantyczna i syntetyczna (jednowyrazowa) struktura z sufiksem ‑ite (polmonite, stomatite). Specyfika porównywanych terminów powoduje, że trudności z ich tłumaczeniem ograniczają się do przekładu na włoski i dotyczą wyboru odpowiedników terminologicznych lub opisowych. Dla przykładu zapalenie płuc może być oddane przy zastosowaniu terminu specjalistycznego - jako polmonite lub przy zastosowaniu odpowiednika opisowego - jako infiammazione/flogosi polmonare i/lub infiammazione dei/ai polmoni). Próba analizy konkretnych przykładów tłumaczeń prowadzi do konkluzji, że wybór jednego z potencjalnie możliwych odpowiedników opisowych może być zarówno wynikiem świadomego i celowego wyboru tłumacza (zastosowania np. eksplicytacji), jak i wynikiem interferencji językowej (kalki struktury polskiej). Wobec trudności związanych z jednoznacznym określeniem czy zastosowane w przekładzie rozwiązanie jest eksplicytacją czy wynikiem interferencji nasuwają się wątpliwości natury metodologicznej odnoszące się do badań nad tzw. uniwersaliami tłumaczeniowymi (do których zaliczana jest m.in. eksplicytacja).;
  Artykuł mieści się w nurcie polsko-włoskich badań kontrastywnych, ukierunkowanych na badanie zagadnień związanych z przekładem na podstawie analizy językoznawczej leksyki specjalistycznej. Przedmiotem analizy są terminy medyczne, za pomocą których obydwa języki wyrażają „zapalenie”: polskim analitycznym i w pełni przejrzystym semantycznie terminom (zapalenie płuc, zapalenie jamy ustnej) odpowiadają włoskie, które cechuje mniejsza przejrzystość semantyczna i syntetyczna (jednowyrazowa) struktura z sufiksem ‑ite (polmonite, stomatite). Specyfika porównywanych terminów powoduje, że trudności z ich tłumaczeniem ograniczają się do przekładu na włoski i dotyczą wyboru odpowiedników terminologicznych lub opisowych. Dla przykładu zapalenie płuc może być oddane przy zastosowaniu terminu specjalistycznego – jako polmonite lub przy zastosowaniu odpowiednika opisowego – jako infiammazione/flogosi polmonare i/lub infiammazione dei/ai polmoni). Próba analizy konkretnych przykładów tłumaczeń prowadzi do konkluzji, że wybór jednego z potencjalnie możliwych odpowiedników opisowych może być zarówno wynikiem świadomego i celowego wyboru tłumacza (zastosowania np. eksplicytacji), jak i  – interferencji językowej (kalki struktury polskiej). Wobec trudności związanych z jednoznacznym określeniem, czy zastosowane w przekładzie rozwiązanie jest eksplicytacją, czy wynikiem interferencji, nasuwają się wątpliwości natury metodologicznej, odnoszące się do badań nad tzw. uniwersaliami tłumaczeniowymi (do których zaliczana jest m.in. eksplicytacja).
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2020 Toruńskie Studia Polsko-Włoskie;
  https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
• Date:
  2020.11.23
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Italian
• Source:
  Studi Polacco-Italiani di Toruń; XVI (2020); 239-250;
  Studi polacco-italiani di Toruń; XVI (2020); 239-250;
  Toruńskie Studia Polsko-Włoskie; XVI (2020); 239-250;
  2391-7865;
  2083-1986
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/TSP-W/article/view/26718/28833 ;https://apcz.umk.pl/TSP-W/article/view/26718/30382
• Subject:
  analiza kontrastywna;
  tłumaczenie;
  kodyfikacja leksykalna;
  terminologia medyczna;
  włoski;
  polski;
  contrastive analysis;
  translation;
  lexical codification;
  medical terminology;
  Italian;
  Polish
• Identifier: https://apcz.umk.pl/TSP-W/article/view/26718
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text