Description

• Title:
  ТОРГОВЫЕ И КУЛЬТУРНЫЕ ОТНОШЕНИЯ ВЕЛИКОГО НОВГОРОДА С КЕНИГСБЕРГОМ И ДРУГИМИ ПРУССКИМИ ГОРОДАМИ В XIV–XV ВЕКАХ, В СВЕТЕ НОВГОРОДСКИХ ГРАМОТ НА БЕРЕСТЕ
• Creator:
  Brzozowska, Zofia Aleksandra
• Contributor:
  Uniwersytet Łódzki
• Description:
  Wieki XIV i XV to okres prawdziwego rozkwitu stosunków handlowych i kulturalnych Nowogrodu Wielkiego z Królewcem i innymi miastami na terytorium Prus, będącego konsekwencją uformowania się już pod koniec XIII stulecia trwałych związków republiki św. Zofii z centralną i zachodnią Europą. W literaturze przedmiotu można się spotkać z opinią, iż miasta znajdujące się na obszarze Państwa Zakonu Krzyżackiego zajmowały – tak ze względu na swe położenie, jak i przynależność do Hanzy – ważne miejsce w handlu Nowogrodu Wielkiego. Również Królewiec, nie znajdujący się w tym okresie na głównym szlaku handlowym, odgrywał w nim niebagatelną rolę. Z jednej strony był – podobnie jak Nowogród – miastem hanzeatyckim, z drugiej – znajdując się pod władaniem Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego (także utrzymującego kontakty z Hanzą) mógł pełnić funkcję ośrodka handlowego i siedziby jednego z tzw. Grosschäfferei – organu administracyjnego odpowiedzialnego za handel. W badaniach nad relacjami nowogrodzko-pruskimi wykorzystuje się zazwyczaj źródła proweniencji niemieckiej, zapominając jednocześnie, że do naszych czasów zachowała się ogromna liczba ruskich gramot, spisanych na korze brzozowej, zawierających wiele informacji, cennych zwłaszcza dla historyka zajmującego się zagadnieniem stosunków handlowych i kulturalnych Nowogrodu Wielkiego z Zachodem w XIV–XV w. Można w nich również odnaleźć ślady kontaktów republiki św. Zofii z Królewcem. Dla przykładu w tekście gramoty nr 125, odnalezionej podczas wykopalisk z 1954 r., znajduje się termin зендень do złudzenia przypominający występujące w dokumentach urzędników z Królewca, słowo zendeling. Znawcy przedmiotu są w zasadzie zgodni co do tego, że pod określeniem tym należy rozumieć pewien gatunek materiału bawełnianego, przywożonego do Nowogrodu z Buchary i następnie eksportowanego do Prus. Co więcej, gramoty nowogrodzkie wspominają również o niemieckich towarach, znajdujących się w Nowogrodzie Wielkim: „niemieckiej szubie” (nr 500), „niemieckiej soli” (nr 282). Zawierają także informacje o codziennych kontaktach mieszkańców republiki nowogrodzkiej z przebywającymi na jej terytorium „Niemcami” (wspólny termin, występujący w gramotach na oznaczenie kupców hanzeatyckich, przedstawicieli Państwa Zakonu Krzyżackiego, a nawet Szwedów), np. nr 25. Najciekawsze z nich wydają się jednak te, które mogą stanowić dowód częściowego przenikania do kultury Rusi Nowogrodzkiej elementów cywilizacji zachodniej, jak np. gramota nr 488, zawierająca fragmenty liturgii obrządku rzymskokatolickiego, spisane – rzecz jasna – po łacinie.
• Object availability:
  free access
• Date:
  2021.07.02;
  2009
• Type:
  Book chapter
• Language:
  Russian
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Łódzki
• Relation:
  Vade Nobiscum;II;
• Subject:
  Nowogród Wielki;
  Królewiec;
  gramoty nowogrodzkie
• Identifier:
  Brzozowska Z., ТОРГОВЫЕ И КУЛЬТУРНЫЕ ОТНОШЕНИЯ ВЕЛИКОГО НОВГОРОДА С КЕНИГСБЕРГОМ И ДРУГИМИ ПРУССКИМИ ГОРОДАМИ В XIV–XV ВЕКАХ, В СВЕТЕ НОВГОРОДСКИХ ГРАМОТ НА БЕРЕСТЕ [w:] Vade Nobiscum, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2009;
  978-83-60604-51-9;
  http://hdl.handle.net/11089/37899
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text