Description

• Title:
  La Diète du Saint Empire dans les opinions des contemporaine (1618-1648)
• Creator:
  Olszewski, Henryk
• Description:
  Les ensembles d’événements variés décidaient du rôle joué par le Reichstag du Saint Empire. La structure fédérative compliquée de l’Etat (zusammengesetzter Staat) ainsi que la forme du gouvernement de particuliers pays allemands doivent y être énumérées en premier lieu. Cette structure, grande et lourde, située au milieu de l’Europe, se caractérisait par la lutte pour le maintien de l’unité de l’Empire ainsi que par les tendances à consolider la suprématie des ducs dans les territoires particuliers.Le Reichstag jouait le rôle du forum le plus important où se manifestaient (et opposaient) les tendances centralisatrices, que, le plus souvent, représentait l’empereur, et les tendances centrifuges, appuyées par les ducs. Grâce à cette fonction „d’intégration”, le Reichstag pouvait durer, en étant tant critiqué que glorifié. La riche littérature au sujet de la Diète (Reichstagsliteratur) — objet de l’analyse développée dans l’article—faisait partie, jusqu’à la fin du XVIIe siècle, de la lutte acharnée pour le maintien d’un équilibre politique spécifique dont dépenadait l’existence de ’Empire. En effet, elle a contribué à la durée du Reichstag comme principale institution de l’Empire, et au maintien de l’Empire mêlme. L’article un premier essai d’examiner la Reichstagsliteratur sous cet angle.;
  1. Reichstag niemieckiej Rzeszy przeżywał w XVI w. czas swej świetności, choć często był przedmiotem krytyki wysuwanej przez przedstawicieli elit politycznych. Od początku stulecia był on już w pełni ukształtowany organizacyjnie1. Za Maksymiliana I i Karola V okazywał się organem zdolnym do utrzymywania mądrego dystansu wobec cesarskich tendencji wzmocnienia władzy, zwycięstwo reformacji zaś uczyniło zeń centrum politycznych dyskusji i gwaranta politycznej równowagi. W skomplikowanej strukturze, jaką była Rzesza (państwo złożone — ein zusammengesetzter Staat), praktyka ta przydawała mu poważnego znaczenia. Reichstag symbolizował ideę jedności: choć działał mało efektywnie, był podmiotem integrującym. Trzeba pamiętać również o tym, że nie ugiął się on przed przemocą w obliczu zbrojnych konfrontacji (np. w okresie wojny szmalkaldzkiej), przeciwnie — krzepł wewnętrznie, zyskiwał na popularności i powadze. Przez długi czas Reichstag udatnie strzegł postanowień augsburskich z 1555 r., będąc strażnikiem religijnego pokoju i instancją kontrolującą zgodne współżycie różnych wyznań. I jeżeli na początku XVII w. organ ten wszedł w stadium postępującego kryzysu — podkreślmy, że w latach 1613-1640 nie zbierał się wcale — to było to następstwem przede wszystkim zakłócenia równowagi pomiędzy konfesjami. Jak wiadomo — ustanowiony w Augsburgu pokój religijny nie był aktem wolnym od niespójności; zapewnił on z czasem przewagę partii katolickiej, która w kuriach Reichstagu dysponowała większością tym bardziej wyrazistą, że wśród luteran i kalwinów rzadko panowała zgodność poglądów w materiach polityki2. Spore znaczenie miała okoliczność, że katolików wspierał cesarz. Podobnie wiele znaczył fakt, że w ramach poszczególnych swoich kurii Reichstag podejmował decyzję większością głosów. Wreszcie nie zyskiwała aplauzu protestantów praktyka monarchy mieszania się w pracę Reichstagu: cesarz nie tylko decydował o jego zwoływaniu, nie tylko wyznaczał zakres jego prac, ale także skutecznie wpływał na kolejność ich dyskutowania. Równowaga wyznaniowa jako warunek umożliwiający wydajne działanie stanów Rzeszy zaczęła zanikać wraz z agresywnością katolickich ugrupowań w dobie kontrreformacji. Sprawy wyznaniowe nie były zresztą jedynymi, które prowadziły do kryzysu. Przyczyniły się doń także sprawy strukturalne, ustrojowe: fakt, że — inaczej niż w większości państw europejskich — członkowie Reichstagu byli regentami zwartych terytoriów o dużej, w miarę upływu czasu wzrastającej samodzielności, że w samym Reichstagu z reguły nie było szlachty oraz przedstawicieli niższego kleru. Reprezentatywność tego gremium malała w miarę coraz częstszego uchylania się książąt i panów od osobistego udziału w obradach.
• Object availability:
  free access
• Rights: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
• Date:
  1993.10.30
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Czasopismo Prawno-Historyczne; Vol. 45 No. 1-2 (1993); 303-316;
  Czasopismo Prawno-Historyczne; Tom 45 Nr 1-2 (1993); 303-316;
  2720-2186;
  0070-2471
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Adam Mickiewicz University Poznan
• Relation: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/48107/38967
• Subject:
  Reichstag;
  Święte Cesarstwo Rzymskie;
  struktura federacyjna;
  Reichstagsliteratur;
  Saint-Empire romain germanique;
  structure fédérative
• Identifier: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/48107
• Data provider:
  Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM
• Can I use it?:
  check license
• Type:
  text