Description

• Title:
  “Niemcewicz Collection”. Benefits for a scholar of Romantic literature
• Creator:
  Dąbrowicz, Elżbieta
• Description:
  The oeuvre of Julian Ursyn Niemcewicz has not yet been editorially integrated. It was for a number of reasons. It is extensive, diverse and scattered. In addition, opinions have weighed on Niemcewicz allowing him to be marginalized in the history of literature. He was seen mainly as an occasional writer, and therefore literarily flawed. He was also seen as a Russophobe, a promoter of ardent but ill-conceived patriotism. Editorial negligence has the effect of making it impossible to recognize Niemcewicz’s position on the map of literary phenomena of the first half of the 19th century. The few editions in which his legacy was partially collected were compiled by nineteenth-century editors. The only later venture is the “Niemcewicz Collection” branded by the Ursynów District Public Library in Warsaw. However, it is a publishing series, not a multi-volume edition in the strict sense. The intention of the initiators of the “Collection” was primarily to make available to readers Niemcewicz’s texts lying in autographs, among them three novels (Władysław Bojomir, Mniemana sierota, czyli obraz czasów and Konstancya, czyliże nieszczęścia występnej zalotności). The original plan has been expanded: there have also been several reprints of publications not revived since the 19th century, plus two reissues of biographical works devoted to Niemcewicz. The final volume includes the French original and a translation of Notatki o mojej niewoli w Petersburgu w latach 1794, 1795 i 1796. “The Collection” makes available only a part of Niemcewicz’s legacy, but nevertheless brings considerable cognitive gain. Among other things, it makes it possible to take a fresh look at the theme of prisons popular in the 19th century, so important to the Polish national imaginary mainly due to the Dziady, part III. Niemcewicz turns out to Mickiewicz’s predecessor as the author of aforementioned Notatki and the novel Władysław Bojomir. He does not, however, use the prison theme – as Mickiewicz later did – for the purpose of creating myths, but for defending the idea of the law-governed state. ;
  Dorobek Juliana Ursyna Niemcewicza nie został dotąd edytorsko scalony. Z wielu powodów. Jest obszerny, różnorodny i rozproszony. Ponadto ciążyły na Niemcewiczu opinie pozwalające na marginalizowanie jego miejsca w historii literatury. Widziano w nim głównie pisarza okolicznościowego, a więc literacko ułomnego. Widziano w nim też rusofoba, propagatora żarliwego, lecz źle pojętego patriotyzmu. Zaniedbania edytorskie mają ten skutek, że nie pozwalają na rozpoznanie pozycji Niemcewicza na mapie zjawisk literackich pierwszej połowy XIX wieku. Nieliczne wydania, w których częściowo zebrano jego spuściznę, sporządzili dziewiętnastowieczni edytorzy. Jedynym przedsięwzięciem późniejszym jest „Kolekcja Niemcewiczowska” firmowana przez Bibliotekę Publiczną dzielnicy Ursynów w Warszawie. Jest to jednak seria wydawnicza, nie zaś wielotomowa edycja w ścisłym sensie. Zamiarem inicjatorów „Kolekcji” było przede wszystkim udostępnienie czytelnikom tekstów Niemcewicza zalegających w autografach, wśród nich trzech powieści (Władysław Bojomir, Mniemana sierota, czyli obraz czasów oraz Konstancya, czyliże nieszczęścia występnej zalotności). Pierwotny plan uległ rozszerzeniu: dokonano również kilku przedruków publikacji, niewznawianych od XIX wieku, ponadto dwóch reedycji dzieł biograficznych poświęconych Niemcewiczowi. Ostatni tom zawiera francuski oryginał i przekład Notatek o mojej niewoli w Petersburgu w latach 1794, 1795 i 1796. „Kolekcja” uprzystępnia wprawdzie zaledwie część spuścizny Niemcewicza, ale mimo to przynosi niemały zysk poznawczy. Pozwala m.in. przyjrzeć się od nowa popularnej w XIX wieku tematyce więziennej, tak ważnej dla polskiego narodowego imaginarium głównie za sprawą Dziadów cz. III. Niemcewicz okazuje się poprzednikiem Mickiewicza na tym polu jako autor wspomnianych Notatek oraz powieści Władysław Bojomir. Tematu więziennego nie wykorzystuje jednak – jak później Mickiewicz – w celach mitotwórczych, lecz w obronie idei państwa prawa.
• Object availability:
  free access
• Prawa: https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0 ;
  Prawa autorskie (c) 2023 Elżbieta Dąbrowicz
• Data:
  2023.12.06
• Typ:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Język:
  Polish
• Źródło:
  Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie; Tom 24 Nr 2 (2023): Edycje romantyków – interpretacje romantyzmu; 109-127;
  The Art of Editing. Textological and Editorial Studies; Vol. 24 No. 2 (2023): Editions of Romantics – interpretations of Romanticism; 109-127;
  2391-7903;
  2084-7963
• Format:
  application/pdf
• Wydawca:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relacja: https://apcz.umk.pl/sztukaedycji/article/view/47102/37025
• Temat i słowa kluczowe:
  Julian Ursyn Niemcewicz;
  Kolekcja Niemcewiczowska”;
  seria wydawnicza;
  wspomnienia więzienne;
  topika więzienna;
  “Niemcewicz collection”;
  editorial series;
  prison memoirs;
  prison theme
• Identyfikator: https://apcz.umk.pl/sztukaedycji/article/view/47102
• Dostawca danych:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Czy mogę z tego obiektu skorzystać?:
  seek permission
• Rodzaj zawartości:
  text