Description

• Title:
  Retoryka, matematyka, fizyka i dowodzenia. Wprowadzenie do dyskusji
• Creator:
  Lichański, Jakub Z.
• Contributor:
  Zakład Retoryki i Mediów, Instytut Polonistyki Stosowanej, Uniwersytet Warszawski;
  zjlichan@uw.edu.pl
• Description:
  The aim of the text is to present a hypothesis called by me Aristotle-Ax hypothesis, which held that: first – every sentence/every period in any language N may be distributed/decomposed into two levels: léxis and dianoia. Second – sentence/period is characterized by elementary semantics, which allows all users of language N to understand the sentence/period. Third – if the sentence/period n becomes the text, which is a finite sum of correct sentences/periods defined at the level of léxis, this ex definitio must be used rule structure dianoia level. These rules are defined by the laws of poetics and rhetoric, and which are well known used by all users of the language N. Those rules apply in any language, also formalized. The author also refers to the considerations by Immanuel Kant, Chaïm Perelman and Alfred Tarski on a similar topic. Therefore, the principles of the rhetoric also apply to the language of mathematics, resp. of physics.;
  Celem tekstu jest przedstawienie hipotezy nazwanej przeze mnie hipotezą Arystotelesa-Axa, która orzeka, iż: po pierwsze – każde zdanie/każdy period n w dowolnym języku N można rozłożyć na dwie płaszczyzny: léxis i dianoia. Po drugie – zdanie/period cechuje ‘elementarna semantyka’, która umożliwia wszystkim użytkownikom języka N rozumienie zdania/periodu. Po trzecie – jeżeli zdanie/period n staje się tekstem, czyli skończoną sumą poprawnych zdań/periodów określonych na płaszczyźnie léxis, to ex definitio muszą zostać użyte reguły konstrukcji płaszczyzny dianoia. Reguły te określają poetyka i retoryka, którymi posługują się wszyscy użytkownicy języka N. Wskazane zasady obowiązują w dowolnym języku, także sformalizowanym.Autor odwołuje się także do rozważań Immanuela Kanta oraz Chaïma Perelmana, a także Alfreda Tarskiego na zbliżony temat.A zatem zasady retoryki dotyczą także i języka matematyki, resp. fizyki.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.;
  http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
• Date:
  2019.01.15;
  2018
• Type:
  Article
• Language:
  Polish
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Relation:
  Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica;2;
  48
• Subject:
  physics;
  mathematics;
  proof (argumentation, reasoning);
  rhetoric;
  Immanuel Kant;
  Charles C. Peirce;
  Chaïm Perelman;
  Alfred Tarski;
  fizyka;
  dowodzenia;
  matematyka;
  retoryka
• Identifier:
  1505-9057;
  http://hdl.handle.net/11089/26467 ;
  2353-1908;
  10.18778/1505-9057.48.03
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  check license
• Type:
  image