Description

• Title:
  Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania oskarżeń o czary w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII stuleciu. Przyczynek do badań
• Creator:
  Ziober, Aleksandra
• Description:
  Uznaje się, że jedną z przyczyn polowań na czarownice były przemiany społeczno-ekonomiczne, do których doszło we wczesnonowożytnej Europie. Jak słusznie zauważył Janusz Tazbir, duży związek z oskarżeniami o czary w Rzeczypospolitej, podobnie jak w całej Europie, miały konflikty społeczne na wsi, które nabrały szczególnie ostrego charakteru w XVII w. Niekiedy wynikały one z zarazy, która pojawiła się na danym terenie i doprowadziła do śmierci zwierząt hodowlanych (w procesach czarownic występuje głównie bydło) lub ludzi. Mieszkańcy XVII-wiecznej Rzeczypospolitej, jak i całej Europy, nie potrafili wytłumaczyć, dlaczego doszło do masowego zgonu zwierzyny, w związku z tym najczęściej posądzano o to samotne kobiety, często te, które parały się ziołolecznictwem, lub te żyjące na uboczu osady lub wykluczone ze społeczności lokalnej, czymś wyróżniające się (cechy charakteru, wygląd), kłótliwe. Można stwierdzić z dużą dozą prawdopodobieństwa, że zmiany i kryzysy społeczno-ekonomiczne dominowały jako przyczyny wszczynania pozwów przeciwko czarownicom na Litwie. Należy także zwrócić uwagę na to, że w wielu procesach najprawdopodobniej powodem odprawiania czarów przez mieszkańców wsi i miast była zawiść ekonomiczna nie tylko wobec sąsiadów, ale również właścicieli, dzierżawców i administratorów określonych dóbr.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2020 Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym
• Date:
  2020.09.17
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Klio. CPDPiP; Vol. 53 No. 2 (2020); 133-150;
  Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym; Tom 53 Nr 2 (2020); 133-150;
  2719-7476;
  1643-8191
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/KLIO/article/view/KLIO.2020.022/26570
• Subject:
  procesy o czary;
  Wielkie Księstwo Litewskie;
  Rzeczpospolita Obojga Narodów;
  społeczeństwo;
  ekonomia;
  XVII w.
• Identifier: https://apcz.umk.pl/KLIO/article/view/KLIO.2020.022
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text