Description

• Title:
  Zagadnienia morfogenezy i przemian rozplanowania wsi na tle rozwoju osadnictwa w zachodniej części gminy Szadek
• Creator:
  Figlus, Tomasz
• Contributor:
  Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geografii Politycznej, Historycznej i Studiów Regionalnych;
  tomasz.figlus@gmail.com
• Description:
  The paper presents results of geographical and historical research on morphogenesis and changes in spatial structures of villages in the western part of Szadek municipality. 32 villages west of the river Pichna have been examined. The research was based on historical cartographic sources, including topographic maps and archival plans of these settlements. A comparative analysis of these materials, from a dynamic perspective, made possible the reconstruction of the initial spatial structures and their subsequent transformations. The origins and processes of evolution of rural structures are discussed in the context of development of settlement in this area, based on source documents from the Middle Ages up to the 20th century.;
  Artykuł prezentuje wyniki badań geograficzno-historycznych dotyczących zagadnień morfogenezy i zmian rozplanowania wsi w zachodniej części współczesnej gminy Szadek. Szczegółowej analizie poddano 32 punkty osadnicze położone na zachód od koryta rzecznego Pichny Szadkowickiej lub leżące w bezpośrednim jego sąsiedztwie. W badaniach wykorzystano historyczne źródła kartograficzne, w tym mapy topograficzne oraz archiwalne plany poszczególnych jednostek osadniczych. Ich analiza porównawcza w ujęciu dynamicznym dała podstawę do rekonstrukcji inicjalnych struktur przestrzennych oraz ich późniejszych zmian. Pochodzenie i proces kształtowania układów ruralistycznych omówiony został w kontekście rozwoju osadnictwa na badanym obszarze, dzięki wykorzystaniu źródeł dokumentowych oraz statystyczno-opisowych od okresu średniowiecza do XX w. Uwzględniono m.in. metrykę historyczną wsi, proces lokacji na prawie niemieckim, rozwój i zanik stosunków folwarcznych. Na tle zjawiska transformacji morfologicznej w XIX i XX w. udało się zidentyfikować przykłady układów przestrzennych pochodzenia feudalnego, w tym nieregularne wsie drogowe z blokowo-pasmowym układem działek, relikty ulicówek z układem niwowym rozłogów oraz dobrze zachowane w krajobrazie kulturowym dawne struktury dworsko-folwarczne.;
  Publikacja przygotowana przy współpracy Ośrodka Badawczego Europejskiej Polityki Przestrzennej i Rozwoju Lokalnego UŁ
• Object availability:
  free access
• Rights:
  © Copyright by Authors, Łódź 2016; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2016
• Date:
  2017.04.04;
  2016
• Type:
  Article
• Language:
  Polish
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Relation:
  Biuletyn Szadkowski;16
• Subject:
  rural settlement;
  morphogenesis;
  changes in spatial structures;
  Szadek municipality;
  osadnictwo wiejskie;
  morfogeneza;
  zmiany układów przestrzennych;
  gmina Szadek
• Identifier:
  1643-0700;
  http://hdl.handle.net/11089/21162 ;
  2449-8351;
  10.18778/1643-0700.16.05
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  image