Description

• Title:
  La Composition du temps dramatique dans l'oeuvre de Stanislas Wyspiański étudiée d'après "Achilles"
• Creator:
  Miodońska-Brookes, Ewa
• Description:
  Artykuł omawia jeden problem kompozycyjny w obrębie jednego, późnego dramatu Wyspiańskiego, problem, który uznano za ważny, a jego realizację w Achilleis za charakterystyczną dla twórczości krakowskiego dramaturga. Punktem wyjściowym jest próba rekonstrukcji poglądów Poety na sprawę kompozycji czasu i jego funkcji w dramacie i w teatrze. Rekonstrukcję sądów Wyspiańskiego oparto głównie na korespondencji, pracach inscenizacyjnych i wydanym w 1905 r. studium o Hamlecie. Zwrócono uwagę na ewolucję zapatrywań autora Wesela, a za punkt dojścia uznano właśnie sformułowania zawarte w studium o szekspirowskim dramacie. W opisie poglądów Wyspiańskiego na kompozycję czasu dramatycznego podkreślono z jednej strony związek z antycznym modelem zwięzłości dramatycznej, z drugiej strony uwydatniono stopniowe pojawianie się kompozycji, która umieszcza zdarzenia w ciągu czasowym obejmującym noc i dzień. Chwyt ten wiąże się równocześnie z koncepcją „dramatu inteligencji”, a w rezultacie uzyskuje nowe znaczenia zarówno w aspekcie lapidarności fabuły, jak i walorów nastrojowych, symbolicznych czy filozoficznych. Ujęcie czasu dramatycznego jako zestawienia, a zarazem przeciwstawienia nocy i dnia wiąże się również z przesunięciem pojęcia akcji, która zachowując pozory epickie staje się bardziej „wewnętrzna”. Nadanie nocy i dniowi znaczenia dwóch różnych rzeczywistości rządzących się odrębnymi prawami, oderwanie kompozycji czasu dramatycznego od wyraźnej analogii do czasu obiektywnego, pozaliterackiego wiąże koncepcję Wyspiańskiego zarówno z aktualnymi prądami w nauce, jak i przemianami zachodzącymi na terenie europejskiej powieści przełomu wieków.
• Object availability:
  free access
• Date:
  2023.01.23;
  1970
• Type:
  Article
• Language:
  French
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Łódzkie Towarzystwo Naukowe; Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu
• Relation:
  Zagadnienia Rodzajów Literackich;1;
  13
• Subject:
  Stanisław Wyspiański;
  Achilleis;
  drama
• Identifier:
  0084-4446;
  http://hdl.handle.net/11089/45503 ;
  2451-0335
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  image