Description

• Title:
  Średniowieczne wyroby o barwie srebrzystej z placu Nowy Targ we Wrocławiu. Eutektyczny stop cyny i ołowiu
• Creator:
  Miazga, Beata
• Description:
  W artykule przedstawiono studia archeometryczne nad średniowiecznymi zabytkami metalowymi o srebrzystym kolorze powierzchni, wykonanymi z innych niż srebro surowców. Najczęściej za tą barwę odpowiadają metale nieżelazne, na czele z cyną, ołowiem i ich stopami, które w średniowieczu dość często zastępowały srebro. Wśród nich jest stop eutektyczny, szczególnie godny odnotowania, który charakteryzuje się zawartością cyny na poziomie 62% (przy 38% udziale ołowiu) i możliwie najniższą temperaturą topnienia wśród stopów cynowych, wynoszącą 183oC, co jest bardzo znacznym obniżeniem temperatury niezbędnej do odlewania licznych wyrobów biżuteryjnych czy dewocjonaliów. W przypadku wykonywania przedmiotów z czystej cyny lub ołowiu temperatura topnienia metalu jest większa odpowiednio o 49oC lub 144oC. Z tego powodu stosowanie stopu eutektycznego przez średniowiecznych rzemieślników było bardzo powszechne nie tylko w Europie Zachodniej, ale także na terenach Śląska. Wrocławskie znaleziska z Placu Nowy Targ stanowią doskonały materiał badawczy dla studiów nad tym zjawiskiem, które przeprowadzono z zastosowaniem nieniszczących metod archeometrycznych (ED-XRF, SEM/EDS), zachowując standardy należne badaniom zabytków o wysokiej wartości historycznej.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2020 Archaeologia Historica Polona
• Date:
  2020.12.19
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Archaeologia Historica Polona; Vol. 27 (2019): Archaeologia Historica Polona; 251-266;
  Archaeologia Historica Polona; Tom 27 (2019): Archaeologia Historica Polona; 251-266;
  1425-3534
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/AHP/article/view/AHP.2019.012/27471
• Subject:
  średniowiecze;
  zabytki metalowe;
  srebrzysty kolor;
  Wrocław;
  ED-XRF;
  SEM/EDS
• Identifier: https://apcz.umk.pl/AHP/article/view/AHP.2019.012
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text