Object's details: Два типа чешского сатирического романа начала 20-х годов

Provider:Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego

Description

Title:
Два типа чешского сатирического романа начала 20-х годов
Creator:
Копыстянская, Нонна
Description:
Dokonana w tej rozprawie analiza pozwoliła nam stwierdzić, że utwór J. Haška Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej to burleskowa powieść-epopea XX wieku. W konstrukcji tej powieści są umiejętnie spożytkowane, zebrane i rozwinięte tradycje europejskiej powieści satyrycznej doby renesansu, powieści XVIII wieku, powieści łotrzykowskiej — pikareski o charakterze w pewnym stopniu społeczno-historycznym; postać Szwejka wciela w niej tradycje literackiego błazna, mieszczucha z czeskiej powieści i „głupka” z ludowych bajek (podobnie jak w folklorze czas „zewnętrzny” Szwejka jest czasem kolejnych „przygód”, a czas „przypadków” i czas „wewnętrzny” to czas jego samozachowania i autoidentyczności). W powieści środkami technicznymi satyry są: trawestacja, parodia, satyryczna hiperbola, błazenada, groteska, stop patosu ż pospolitością i wulgarnością. Postacie pierwszego i drugiego planu w utworze zbudowane są na zasadzie parodii i spospolitowania sięgającego karykatury. Stosunki pomiędzy panem i sługą zostały ukształtowane na zasadzie trawestacji. Hašek prezentuje się w swoim dziele jako solidny dokumentalista; posługuje się obficie i równocześnie zarówno autentycznym dokumentem. jak i dokumentem stylizowanym, a to dla ośmieszenia samej zasady dokumentalizmu w beletrystyce, kreując jego parodię. Parodiuje chwyty narracyjne posługując się stylem wzniosłym, asocjacją myśli, sentencjami i formami moralizatorskimi. Stosunki pomiędzy autorem a czytelnikiem zostały oparte na zasadzie trawestacji; „kod” odnośny do utworów o wojnie ulega nieustannie burzeniu. Humor stanowi formę działalności społecznej bohatera skierowanej przeciwko istniejącym instytucjom społecznym i moralnym, a to w celu ich radykalnej zmiany. Przemysłowa produkcja cnoty I. Hausmanna — to intelektualna powieść-pamflet, która łączy tradycje kilku gatunków satyrycznych, filozoficznych i naukowo-fantastycznych, a która jest równocześnie polemiką z ich regułami. Twórczym czynnikiem struktury tej powieści jest dokumentalność zbliżona do karykatury (sens ujęty w przesadzie, w skondensowaniu, w satyrycznej hiperbolizacji). Satyra Hausmanna jest stale ukierunkowana nie tylko przeciw życiu społeczności mieszczańskiej, ale także przeciw wszystkim formom ideologii, która usprawiedliwia i gloryfikuje to życie. To właśnie uzasadnia panującą w powieści zasadę parodii. Autor parodiuje styl oratorski: patetyczne dyskursy pseudonaukowe; parodiuje wszystkie gatunki publicystyczne: artykuły, felietony, kronikę sportową i sądową, informacje, reklamy i recenzje; parodiuje rozmaite gatunki literackie: poemat, hymn, pieśń, nowelę psychologiczną, opowieść biograficzną, powieść detektywistyczną. Ośmieszone tu zostały rozmaite literackie środki artystyczne: naturalistyczne opisy, zasady dokumentalizmu, styl „telegraficzny”, techniki ekspresjonizmu. Autor utrzymuje jednolitość heterogenicznych cząstek powieści dzięki wyrazistości wątku fabularnego, a także dzięki ścisłości i naukowej jasności w wykładzie swojej czołowej myśli przewodniej. Porównanie różnych powieści lat dwudziestych dowodzi wiary pisarzy czeskich w możliwość przebudowy świata i ich zrozumienia systemu stosunków historycznych i społecznych, co nadaje ich ostrej i bezlitosnej satyrze charakter optymistyczny.
Object availability:
free access
Date:
2023.01.09;
1979
Type:
Article
Language:
Russian
Format:
application/pdf
Publisher:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe; Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu
Relation:
Zagadnienia Rodzajów Literackich;2;
22
Subject:
Czech satirical novel;
Jaroslav Hašek;
The Good Soldier Švejk
Identifier:
0084-4446;
http://hdl.handle.net/11089/45243 ;
2451-0335
Data provider:
Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego

Similar objects

Два типа чешского сатирического романа начала 20-х годов

Creator:Копыстянская, Нонна

Date:2023.01.09 | 1979

Type:image

“It was an awful mistake with that girl. Advise me what to do.” On Jaroslav Hašek’s bigamy

Creator:Czaplińska, Joanna

Date:2020.10.28

Type:other

Strategies and dominants: a hundred years with Josef Švejk

Creator:Fořt , Bohumil

Date:2025.04.23

Type:text

On the action against vagabonds in selected works by Hašek, Uher and Olbracht

Creator:Hazuchová, Adéla

Date:2020.04.04

Type:text

[Program] : [Inc.:] "Przygody dzielnego wojaka Szwejka" sztuka w 3-ch częściach (16-tu obrazach) podług powieści Jarosława Haszka, opracowanie sceniczne Marjana Hemara [...].

Date:1930

Type:other

Can I use it?:yes

[Afisz] : [Inc.:] Niedziela dnia 23 listopada 1930 roku o godz. 3.30 popoł. po cenach zniżonych 75-ty raz "Przygody dzielnego wojaka Szwejka" sztuka w 3-ch częściach (16-tu obrazach) podług powieści Jarosława Haszka [...].

Date:1931

Type:other

Can I use it?:yes

[Afisz] : [Inc.:] W piątek, dnia 28 lutego 1930 ostatni pożegnalny występ Stefana Jaracza. Po raz 29 "Szwejk" przygody dzielnego wojaka austryjackiego podczas wojny światowej, w trzech częściach, dwunastu obrazach wedle powieści Jarosława Haseka [...].

Date:1930

Type:other

Can I use it?:yes

[Program] : [Inc.:] "Przygody dobrego wojaka Szwejka" widowisko krotochwilne w 2 częściach (9 obrazach) ... ... Jarosława Haseka i Karola Veneka [...].

Date:1930

Type:other

Can I use it?:yes

Federacja Bibliotek Cyfrowych

Object's details: Два типа чешского сатирического романа начала 20-х годов

Description

Similar objects