Description

• Title:
  Wojciech Turski (1756–1824). A Representative of the “Enlightened Sarmatism”?
• Creator:
  Prabucki, Krzysztof
• Description:
  The aim of the article is to draw attention to the figure of Wojciech Turski who, although still underestimated in studies on eighteenth-century literature, turns out to be an inspiring basis for reflections on Polish Sarmatism. To do that, the works of Albert Sarmata are discussed, including Wojciech Turski’s Mowa (1789), Myśli o królach, o przeszłym i przyszłym rządzie (1790), Odpowiedź na dzieło ks. Hugona Kołłątaja referendarza W. X. Lit. (1790), and Nawrócenie się polityczne Wojciecha Turskiego (1792). The article attempts to place Wojciech Turski in the “Age of Enlightenment”, and also to compare his works with other political authors of the second half of the 18th century, like Michał Wielhorski, Seweryn Rzewuski and Hugon Kołłątaj. All those considerations are set within the framework of “enlightened Sarmatism”, as exemplified by Wojciech Turski’s works discussed here.;
  Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na wciąż niedocenioną w badaniach nad literaturą osiemnastego wieku postać Wojciecha Turskiego, której przedstawienie okazuje się inspirującą podstawą do rozważań nad polskim sarmatyzmem. W tym celu zostały omówione dzieła Alberta Sarmaty m. in. Mowa Wojciecha Turskiego (1789) oraz Myśli o królach, o przeszłym i przyszłym rządzie (1790), Odpowiedź na dzieło ks. Hugona Kołłątaja referendarza W. X. Lit. (1790), Nawrócenie się polityczne Wojciecha Turskiego (1792). W tekście została również podjęta próba umiejscowienia Wojciecha Turskiego w „Wieku Świateł”, a także zestawienia jego twórczości z innymi autorami politycznymi doby Sejmu Czteroletniego: Michałem Wielhorskim, Sewerynem Rzewuskim oraz Hugonem Kołłątajem. Całość rozważań osadzona została w ramach refleksji nad ideą „oświeconego sarmatyzmu”, dla którego materiałem egzemplifikacyjnym są wymienione teksty Wojciecha Turskiego. 
• Object availability:
  free access
• Rights: https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0 ;
  Prawa autorskie (c) 2023 Krzysztof Prabucki
• Date:
  2023.05.25
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Litteraria Copernicana; Bd. 45 Nr. 1 (2023): Sarmatyzm: rewizje i kontynuacje; 73-89;
  Litteraria Copernicana; Vol. 45 No. 1 (2023): Sarmatism: Revisions and Sequels ; 73-89;
  Litteraria Copernicana; Vol. 45 Núm. 1 (2023): Sarmatyzm: rewizje i kontynuacje; 73-89;
  Litteraria Copernicana; Tom 45 Nr 1 (2023): Sarmatyzm: rewizje i kontynuacje; 73-89;
  2392-1617;
  1899-315X
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/LC/article/view/40944/35632
• Subject:
  oświecony sarmatyzm;
  republikanizm;
  jakobinizm;
  Jean Jacques Rousseau;
  enlightened Sarmatism;
  Republicanism;
  Jacobinism
• Identifier: https://apcz.umk.pl/LC/article/view/40944
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text