Description

• Title:
  Diplomatic activities of Kazys Škirpa, the first lithuanian envoy to Poland, in March–December, 1938
• Creator:
  Jazavita, Simonas
• Description:
  Działania dyplomatyczne Kazysa Škirpy, pierwszego litewskiego posła w Polsce, w marcu–grudniu 1938 r. Artykuł poświęcony jest działalności pierwszego posła litewskiego w Polsce, pułkownika sztabu generalnego Kazysa Škirpy w Warszawie od marca do grudnia 1938 roku. Mimo że uczestniczył on w wielu najważniejszych wydarzeniach historii Litwy XX w., a jego działalność dyplomatyczna i polityczna miała wpływ również na inne państwa regionu, w historiografii działalność ta nie doczekała się należytej uwagi. Celem niniejszej pracy jest wypełnienie tej luki, czyli zbadanie działalności dyplomatycznej K. Škirpy w minionym okresie. W celu realizacji wyznaczonego celu, przedstawione zostają okoliczności mianowania K. Škirpy na stanowisko posła litewskiego w Polsce, dokonana zostaje próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego władza litewska wybrała właśnie tę osobę, analizie poddane są kontakty K. Škirpy z polskimi politykami i działaczami społecznymi oraz ich znaczenie dla stosunków obu państw. Omawiane są relacje litewskiego dyplomaty z przedstawicielami innych państw w Warszawie oraz ich wpływ na stosunki polsko-litewskie. Z zebranego materiału wynika, że K. Škirpa został wyznaczony na wspomniane stanowisko nie tylko dlatego, że znany był jako zwolennik bezkompromisowego stanowiska wobec Polski i dlatego mógł zmniejszyć niezadowolenie litewskiego społeczeństwa wywołane przyjęciem ultimatum. Wpływ na tę decyzję miały również wewnętrzne sprawy litewskiej polityki. Prezydent Antanas Smetona wolał przenieść wpływowego oficera za granicę, wykazując tym samym opozycji, że na ważne stanowiska wyznacza również osoby otwarcie sprzeciwiające się reżimowi narodowościowemu. W Warszawie K. Škirpa utrzymywał stosunki z większością najważniejszych polskich urzędników państwowych. Przede wszystkim szukał sojuszników pośród tych, którzy zaniepokojeni byli wzrastającą groźbą od strony niemieckiej. Ludzi tych interesowało wieloletnie doświadczenie wojskowo-dyplomatycznej pracy K. Škirpy w Berlinie i jego dobre orientowanie się w niemieckiej polityce. Równolegle K. Škirpa cierpliwie rozwijał stały lobbing w sprawie sytuacji Litwinów na Wileńszczyźnie, co dla niektórych polskich urzędników było nie do przyjęcia. Czynnik ten bardzo utrudniał poszukiwanie kompromisu. W Warszawie K. Škirpa ściśle współpracował również z przedstawicielami dyplomacji innych krajów. Tradycyjnie przyjacielskie były jego stosunki z kolegami z Łotwy i Estonii. Duży pożytek dla kompromisu pomiędzy Litwą a Polską przyniosła ścisła współpraca K. Škirpy z ambasadorem Stanów Zjednoczonych Anthonym Drexelem Biddlem juniorem, który cieszył się dużym szacunkiem wśród warszawskich warstw dyplomatycznych. Choć K. Škirpa nigdy nie został szczególnie entuzjastycznym zwolennikiem zbliżenia z Polską, okres jego pracy w Warszawie zmusił go do przemyślenia niektórych poglądów i przynajmniej tymczasowego zwrócenia się w kierunku bardziej konstruktywnego dialogu z kolegami w Polsce, co bez wątpienia przyczyniło się do zmniejszenia napięcia pomiędzy sąsiadami w 1938 r. Diplomatic activities of Kazys Škirpa, the first lithuanian envoy to Poland, in March–December, 1938 The article discusses the activities of the first Lithuanian envoy to Poland, General Staff Colonel Kazys Škirpa in Warsaw, in March–December, 1938. Even though this person participated in many important events of the Lithuanian history in the 20th century, and his diplomatic and political activities were related to other countries of the region as well, he has attracted only fragmentary attention in historiog raphy. Therefore, the aim of the present article is to investigate Škirpa’s diplomatic activities in Warsaw in March-December, 1938. In order to fulfill the aim, the circumstances of appointing Škirpa as an envoy to Poland are discussed; the research also aims to answer the question why the Lithuanian government chose this personality; Škirpa’s contacts with Polish politicians and public actors, the importance of these contacts in the development of bilateral relationship, as well as Škirpa’s relationship with the diplomats of other countries in Warsaw and their influence on Lithuanian – Polish relationship are analysed. It becomes clear that Škirpa was appointed to this position not only because he was famous for his uncompromisable attitude towards Poland and, therefore, could decrease reproaches of Lithuanian society to the government about the ultimatum, but also because of internal political reasons. President Smetona wanted to see this influential politician outside the country as well as to prove to the opposition that the people who openly oppose the regime of the Nationalists are appointed to an important position. In Warsaw, Škirpa maintained relationship with many important Polish officials; first, he was looking for allies among those who were anxious about the threat from Germany. These people were interested in his long lasting experience in a military and diplomatic job, and his vast knowledge in German politics. Meanwhile, Škirpa was developing constant lobbying about the position of Lithuanians in Vilnius region, which seemed unacceptable to a part of Polish officials. This complicated the search for compromises. In Warsaw, Škirpa maintained close contacts with the diplomatic representatives of other countries as well. Traditionally, the relationship was friendly with the colleagues from Latvia and Estonia, however, Škirpa‘s cooperation with the USA ambassador Anthony Drexel Biddle Jr. was especially beneficial in the search for the compromise between Lithuania and Poland, as he was especially respected in the diplomatic circles in Warsaw. Even though Škirpa did not become an enthusiastic supporter of closer contacts with Poland, the job in Warsaw made him rethink some of his views and to choose the direction of a more constructive dialogue with colleagues in Poland at least temporarily, which undoubtedly contributed to decreasing tension between the neighbouring states in 1938.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2016 Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich
• Date:
  2016.07.05
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  English
• Source:
  Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich; Nr 6 (2015); 91-117;
  Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich.; No. 6 (2015); 91-117;
  2081-8742
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Relation: https://apcz.umk.pl/EO/article/view/EO.2015.005/9315
• Subject:
  Kazys Škirpa;
  stosunki polsko-litewskie;
  polityka zagraniczna Litwy w okresie międzywojennym;
  historia dyplomacji
• Identifier: https://apcz.umk.pl/EO/article/view/EO.2015.005
• Data provider:
  Akademicka Platforma Czasopism
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text