Description

• Title:
  Les diétines dans l’Etat Polonais d’antan. Problèmes de recherche
• Creator:
  Lityński, Adam
• Description:
  Les diétines — rassemblements de la noblesse de tout un territoire donné — constituaient une institution de premier rang dans le système politique de la République de nobles, c’est-à-dire dans l’Etat nobilier Polono-Lithuanien des siècles XVI-XVIII. L’importance fondamentale des diétines pour les institutions politiques de la Pologne de l’époque implique leur grande valeur scientifique et évoque un très grand intérêt auprès des chercheurs. Plus de cent ans sont écoulés déjà depuis la parûtion de la grande oeuvre d’Adolf Pawiński, euvre qui garde jusqu’aujourd’hui son importance fondamentale. Parmi les travaux plus récents ce sont les livres de Stanisław Płaza qui se distinguent par leur valeur.Les diétines se situaient bien au centre de conceptions de système politique polonaises. Le républicanisme des idées politiques polonaises accentuait fortement la souveraineté de la nation- noblesse. Cette souveraineté devait se réaliser avant tout lors des diétines qui, selon cette conception, étaient la source même de toute législation.Un conflit permanent était caractéristique de la réalité politique polonaise: celui „inter maiestatem et libertatem”, c’est-à-dire entre les rois (soupçonnés constamment par les nobles de tendre à „absolutum dominium”, ce qui n’était en général qu’un mythe) et la „liberté dorée” de la noblesse (ce qui à son tour était une utopie, du moins partiellement). Dans toutes les controverses entre le mythe, l’utopie et le réalisme — c’est aux diétines que la place centrale était réservée.;
  Ponad sto lat upłynęło od ukazania się pierwszego dzieła Adolfa Pawińskiego o sejmikach kujawskich1 i nieco ponad dziesięć lat upływa od ukazania się książki Stanisława Płazy o sejmikach wielkopolskich2. W międzyczasie historyk prawa publicznie wypowiedział pogląd, że „zagadnienie funkcjonowania sejmików w ciągu XVII i I połowy XVIII stulecia stanowi kluczowy problem badawczy”3. Opus Pawińskiego to nadal najobszerniejsza, najpełniejsza merytorycznie i najbardziej kompleksowa, chronologicznie najszersza praca o sejmikach polskich doby nowożytnej. Wraz z nieco późniejszą książką tego uczonego Sejmiki ziemskie. Początek ich i rozwój aż do ustalenia się udziału posłów ziemskich w ustawodawstwie sejmu walnego 1374-1505 (Warszawa 1895) stanowią razem najpełniejszą chronologicznie i rzeczowo oraz najobszerniejszą monografię sejmików. Pionierskie dzieło Pawińskiego, początkujące rozwój tak kluczowych badań nad węzłowym zagadnieniem ustrojowym dawnej Rzeczypospolitej, nadal pozostaje na pierwszym miejscu prac najważniejszych. Ukazujące się niemal sto lat po książce Pawińskiego dzieło Stanisława Płazy o sejmikach wielkopolskich (uzupełnione analogicznym o sejmikach sieradzkich), chociaż chronologicznie i merytorycznie skromniejsze, nowatorstwem podejścia, wszechstronnością, wielością nowych, zapładniających koncepcji i myśli ogólnych, szerokością horyzontów i syntezującym spojrzeniem wydaje się stanowić nowy wzorzec, nowy model monografii sejmiku.
• Object availability:
  free access
• Date:
  1996.12.19
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion
• Language:
  Polish
• Source:
  Czasopismo Prawno-Historyczne; Vol. 48 No. 1-2 (1996); 47-62;
  Czasopismo Prawno-Historyczne; Tom 48 Nr 1-2 (1996); 47-62;
  2720-2186;
  0070-2471
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Adam Mickiewicz University Poznan
• Relation: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/48305/39131
• Subject:
  sejmiki;
  republikanizm;
  szlachta;
  suwerenność;
  konflikt polityczny;
  diétines;
  républicanisme;
  noblesse;
  souveraineté;
  conflit politique
• Identifier: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/cph/article/view/48305
• Data provider:
  Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text