Description

• Title:
  O peregrynacjach artysty i jego dzieła. Przypadek "Efektu melodramy" Feliksa Pęczarskiego
• Creator:
  Świętosławska, Agnieszka;
  Talanowa, Anna
• Contributor:
  Świętosławska, Agnieszka - Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Łódzki;
  Talanowa, Anna - Katedra Filologii i Kultury Słowiańskiej, Instytut Filologii i Dziennikarstwa, Uniwersytet Państwowy im. N.I. Łobaczewskiego w Niżnym Nowogrodzie;
  Świętosławska, Agnieszka - agnieszka.swietoslawska@uni.lodz.pl;
  Talanowa, Anna - techne@uni.lodz.pl
• Description:
  The article focuses on the painting Efekt melodramy (Melodrama Effect) belonging to the collection of the State Museum of Art in Nizhny Novgorod in Russia.Nearly 60 years ago, Andrzej Ryszkiewicz identified it as the work of the mid-nineteenth century, Warsaw painter, Feliks Pęczarski (1804/1805–1862). Thus, Ryszkiewicz has contributed to knowledge of the unfortunately poorly preserved ouvre of this extremely interesting deaf artist. In 19th century Pęczarski was acknowledged as the author of Biedermeier portraits, but above all he was famous for his comic genre compositions in which he used the caricature of character’s physiognomy and grotesquely exaggerated facial expressions. The attribution proposed by Ryszkiewicz was fully accepted by the circles of Polish researchers as well as Russian museum staff in Nizhny Novgorod taking care of the collection. However, the question of how the painting made its way to a distant Russian province has not yet been clarified. This article is an attempt to solve the puzzle. According to a note left by the nineteenth-century memoirist Franciszek Ksawery Prek, who knew Pęczarski in person, during a few-year stay in the Lublin region (this is where the painting was made) the artist portrayed a wife of an unidentified Russian general. In 1924 the painting was taken from the castle in the village of Jurino and has become a part of the State Museum of Art in Nizhny Novgorod collection. This analysis, based on a query in old castle collection inventories and on research on the history of two aristocratic families related to the estate, Sheremetyevi and Skobelev, allowed to identify a person who could potentially be the first purchaser of Pęczarski’s work.;
  Artykuł poświęcony jest obrazowi Efekt melodramy należącemu do zbiorow Państwowego Muzeum Sztuki w Niżnym Nowogrodzie w Rosji. Blisko 60 lat temu Andrzej Ryszkiewicz zidentyfikował go jako dzieło warszawskiego malarza z połowy XIX wieku, Feliksa Pęczarskiego (1804/1805–1862). Tym samym badacz ten przyczynił się do poszerzenia wiedzy o nielicznie niestety zachowanym dorobku niezwykle ciekawego, głuchego artysty, ktory w swoich czasach zasłynął nie tylko jako autor biedermeierowskich portretow, ale przede wszystkim komicznych scen rodzajowych wykorzystujących karykaturalną charakterystykę fizjonomii postaci i groteskowo przerysowaną mimikę. Atrybucja zaproponowana przez Ryszkiewicza została w pełni przyjęta zarowno przez środowisko polskich badaczy, jak rownież rosyjskich muzealnikow opiekujących się kolekcją w Niżnym Nowogrodzie. Jednakże dotychczas nie została wyjaśniona kwestia sposobu, w jaki obraz trafił do odległej rosyjskiej prowincji.Niniejszy artykuł stanowi probę rozwiązania tej zagadki. Według notatki XIX-wiecznego pamiętnikarza Franciszka Ksawerego Preka, ktory znał Pęczarskiego osobiście, ten ostatni podczas kilkuletniego pobytu na Lubelszczyźnie (gdzie powstał omawiany obraz) portretował bliżej nieokreśloną generałową rosyjską. Do zbiorow muzealnych Efekt melodramy trafił w 1924 roku z zamku we wsi Jurino. Przeprowadzona analiza, bazująca na kwerendzie w dawnych inwentarzach kolekcji zamkowej oraz badaniach historii dwoch arystokratycznych rodow związanych z majątkiem, Szeremietiewow i Skobelewow, pozwoliła wskazać osobę, ktora potencjalnie mogła być pierwszym nabywcą obrazu. 
• Object availability:
  free access
• Rights: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
• Date:
  2021.06.01;
  2020.12.22
• Type:
  Article
• Language:
  Polish
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Relation:
  TECHNE. Seria Nowa;3
• Subject:
  Feliks Pęczarski (1804/1805–1862);
  19th-century Polish painting;
  Russian collections;
  genre scenes;
  art collections;
  malarstwo polskie XIX wieku;
  zbiory rosyjskie;
  sceny rodzajowe;
  kolekcjonerstwo
• Identifier:
  2084-851X;
  http://hdl.handle.net/11089/36044 ;
  10.18778/2084-851X.07.02
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  check license
• Type:
  image