Object's details: Szkoły elementarne na Lubelszczyźnie w okresie okupacji austriackiej (1915–1917)

Provider:Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego

Description

Title:
Szkoły elementarne na Lubelszczyźnie w okresie okupacji austriackiej (1915–1917)
Creator:
Partyka, Wiesław
Contributor:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie / John Paul II Catholic University of Lublin;
wieslaw.partyka@kul.pl
Description:
The main aim of the article is to describe the state of Polish elementary education in the Lublin region during World War I, before Poland regained independence. Elementary education of the described period was based mainly on small one-class schools with one teacher, only in larger urban centers there were multiclass schools. Thanks to the great involvement of many social activists (landowners, clergy), and ordinary citizens, the beginning of the 20th century was characterized by an unprecedented increase in the number of schools that made education available to thousands of children and adolescents. Despite the war damage, the lack of school infrastructure, the shortage of teaching staff, the mobilization of the society and the favorable attitude of the Austrian authorities in this matter, in the years 1915–1917 led to an increase in the number of elementary schools from 426 to 1,345. As a result, the number of students covered by education increased from about 30,000 in 1915 to over 100,000 in 1917. An important achievement was also the transfer by the Austrian authorities of jurisdiction over education to the Polish administration a year before regaining independence. Despite intensified efforts, within a few years it was not possible to catch up with the educational policy of the Russian authorities implemented throughout the 19th century, but it was an extremely important beginning for the revival and organization of Polish education in the following years. The article is based on archival sources and studies from the beginning of the 20th century, showing the state of education not only in urban centers, but also in villages. Thanks to the preserved reports, it gives the opportunity to get to know the detailed network of schools, which may be a contribution to undertaking further research in this matter.;
Głównym celem artykułu jest opisanie stanu polskiego szkolnictwa elementarnego na Lubelszczyźnie w czasie I wojny światowej, przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Szkolnictwo elementarne opisywanego okresu opierało się przede wszystkim na małych szkołach jednoklasowych z jednym nauczycielem, jedynie w większych ośrodkach miejskich funkcjonowały szkoły wieloklasowe. Dzięki wielkiemu zaangażowaniu wielu społeczników (np. właścicieli ziemskich, duchowieństwa), ale i zwykłych obywateli, początek XX w. charakteryzował się nienotowanym wcześniej wzrostem liczby szkół, które umożliwiały dostęp do edukacji tysiącom dzieci i młodzieży. Mimo zniszczeń wojennych, braku infrastruktury szkolnej, niedoboru kadry dydaktycznej, mobilizacja społeczeństwa oraz przychylna w tej materii postawa władz austriackich, doprowadziła w latach 1915–1917 do wzrostu liczby szkół elementarnych z 426 do 1345. Dzięki temu liczba uczniów objętych edukacją wzrosła z około 30 tys. w 1915 r. do ponad 100 tys. w 1917 r. Ważnym osiągnięciem było również przekazanie przez władze austriackie jurysdykcji nad szkolnictwem administracji polskiej już na rok przed odzyskaniem niepodległości. Mimo wzmożonych działań, w ciągu kilku lat nie udało się nadrobić zaległości wynikających z polityki edukacyjnej władz rosyjskich realizowanej przez cały wiek XIX, jednak był to niezwykle istotny asumpt do odrodzenia i organizacji polskiego szkolnictwa w kolejnych latach. Artykuł bazuje na źródłach archiwalnych i opracowaniach z początku XX w., ukazując stan szkolnictwa nie tylko w ośrodkach miejskich, ale również na wsiach. Dzięki zachowanym sprawozdaniom, daje możliwość poznania szczegółowej sieci szkół, co może być przyczynkiem do podejmowania kolejnych badań w tej materii.
Object availability:
free access
Rights: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Date:
2023.02.13;
2023.01.02
Type:
Article
Language:
Polish
Format:
application/pdf
Publisher:
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Relation:
Przegląd Nauk Historycznych;2;
21
Subject:
szkoły elementarne;
Lubelszczyzna;
XIX-XX wiek;
zabory;
okupacja austriacka;
elementary schools;
Lublin region;
19th–20th century;
partitions;
Austrian occupation
Identifier:
1644-857X;
http://hdl.handle.net/11089/45914 ;
2450-7660;
10.18778/1644-857X.21.02.04
Data provider:
Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego

Similar objects

Szkoły elementarne na Lubelszczyźnie w okresie okupacji austriackiej (1915–1917)

Creator:Partyka, Wiesław

Date:2023.02.13 | 2023.01.02

Type:image

Łódzcy poeci dwudziestolecia międzywojennego i ich miasto

Creator:Kołodziejczyk, Sylwester

Date:2021.04.06 | 2018.12.30

Type:other

Cristina Agosti-Garosci and Clotilde Garosci – the forgotten translators of the greatest works of Polish literature into Italian

Creator:Skuza, Sylwia

Date:2018.07.17

Type:text

Odkryć piękno w starości… Kobieta w jesieni życia w świetle wybranych źródeł XIX i XX stulecia

Creator:Jankowska, Aldona

Date:2021.11.08 | 2016

Type:text

Plastyka łódzka u schyłku XIX i na początku XX wieku

Creator:Pawłowska, Aneta

Date:2017.12.12 | 2017

Type:image

Before. Notes on the margins of Piotr Szarota’s book Wiedeń 1913

Creator:Kuczyńska-Koschany, Katarzyna

Date:2016.05.30

Type:text

Sprawozdanie z konferencji „Wielokulturowe miasta przemysłowe w regionie łódzkim w XIX i XX wieku – w ujęciu historycznym, kulturowym, geograficznym, socjologicznym i gospodarczym”, Łódź, 26–28 września 2024 r.

Creator:Sikorska, Marta

Date:2025.04.17 | 2024.12.30

Type:other

Ferdynand I Koburg w oczach prześmiewców. Uwagi na temat bułgarskiej satyry politycznej przełomu XIX i XX wieku

Creator:Popek, Krzysztof

Date:2015.12.31

Type:text

Federacja Bibliotek Cyfrowych

Object's details: Szkoły elementarne na Lubelszczyźnie w okresie okupacji austriackiej (1915–1917)

Description

Similar objects